با بحران تایلند آشنا شوید
حکومت و قدرت
دو گانه در تایلند
جعفر پویا
 

   در تایلند یک جنبش اعتراضی با تظاهرات خیابانی جریان دارد که دارای پیچیدگی ویژه خود است. در این کشوردر سال 2006 کودتائی نظامی انجام شد و بدنبال آن نخست وزیر بنام "تاکسین"کشور را ترک کرد. اکنون خواهر وی در تایلند نخست وزیر است و با برادر خود در خارج از کشور در تماس مداوم. به نوعی که می گویند "تاکسین" از خارج کشور و توسط خواهرش کشور را اداره می کند. تایلند کشوری سلطنتی است و چون پادشاه به ظاهر در امور کشور دخالت مستقیم نمی کند، مردم مستقیما با آن درگیر نیستند. در خود کشور دو طیف از مردم وجود دارند. بخشی که در پایتخت "بانکوک" و چند شهر دیگر تایلند زندگی می کنند و سرمایه داران تایلند را تشکیل میدهند و بخش وسیعی در روستاها و شهرهای تایلند که فقیرند و به سرخ پوشان مشهورند. سرخ پوشان از دولت کنونی حمایت می کنند و اقشار ثروتمند و حتی نزدیک به طبقات متوسط اپوزیسیون دولت کنونی اند. تاکنون دولت چند بار لایحه ای را به مجلس برده که معروف به لایحه عفو عمومی است. اگر این لایحه تصویب شود، "تاکسین" نخست وزیر سرنگون شده با کودتا می تواند به کشور باز گردد و در اینصورت می تواند یکبار دیگر با رای مردم به قدرت باز گردد. مجلس سنا که عمدتا سخنگوی نیروهای شهری است و طرفداران پادشاه در آن اکثریت دارند، از کودتائی که علیه تاکسین شده حمایت کرده اند و اکنون نیز با لایحه عفو عمومی مخالف اند، زیرا نمی خواهند تاکسن به تایلند باز گردد و دوباره قدرت را بدست بگیرد. قوای نظامی تایلند هم همینگونه تقسیم شده است. یعنی ارتش طرفدار سلطنت است و از پادشاه فرمان می پذیرد، اما نیروی پلیس طرفدار دولت کنونی است و به این ترتیب فعلا یکدیگر را خنثی می کنند. کودتائی که علیه نخست وزیر سابق انجام شد به این دلیل بود که او قصد داشت بساط سلطنت را در تایلند جمع کند و طبیعی است که در صورت تصویب لایحه عفو عمومی و بازگشت او به کشور، بار دیگر مسئله انحلال سلطنت را دنبال خواهد کرد. لایحه عفو عمومی هفته گذشته در مجلس سنا رد شد. مخالفان دولت با تظاهرات و جشن خیابانی این را یک پیروزی علیه دولت اعلام کردند. بصورت همزمان روستائیان سرخ پوش به طرف پایتخت حرکت کردند و با اجتماع عظیمی که در استادیوم ورزشی شهر برپا کردند هم قدرت خود را نشان دادند و هم با حمایتی که از دولت کردند، قدرت نمائی طرفداران سلطنت و ارتش را خنثی کردند. آنها در سالروز تولد پادشاه این کشور که هیچ خشونتی در تایلند سنت نیست، به مناطق خود بازگشتند اما شک نیست که این صف بندی و قدرت نمائی ادامه خواهد یافت و حتی بیم جنگ داخلی در کشور می رود. روزنامه اومانیته ارگان مطبوعاتی حزب کمونیست فرانسه در همین ارتباط نوشت:
دهها هزار نفر از معترضان "اپوزیسیون" تایلندی هفته گذشته رد لایحه قانون عفو عمومی در مجلس سنای این کشور را یک پیروزی برعلیه دولت اعلام کردند. حامیان سلطنت و حزب دمکرات که در درجه اول از نخبگان شهری تشکیل میشوند از مخالفان جدی قانون عفو عمومی اند. این لایحه سال 2006 برای اولین بار در مجلس مطرح شد. قانونی که بازگشت "تاکسین شینا وترا" نخست وزیر سابق را که در تبعید بسر می برد و با کودتای نظامی سرنگون شد امکان پذیر میکند. سناتور "مانوج کای هونگ" از مخالفان این لایحه اعلام کرد که این لایحه نقض قانون حاکمیت است و همه باید در برابر قانون مساوی باشند. بعد از جنبش اعتراضی صدهزار نفره سرخ پوشان در سال 2010 که از مناطق فقیر و روستائی برای مبارزه برای حقوق اجتماعی و اصلاحات به بانکوک امدند و توسط ارتش بشدت سرکوب شدند، تایلند عمیقا به دو قسمت تقسیم شده است. "لیگ لوک شیناترواترا" نخست وزیر تایلند تاکنون با موانع عمده سیاسی که وجود دارد موفق نشده است به توافقی برای اشتی ملی با مخالفان دولت برسد . با وجود کودتاهای مختلف در گذشته و تهدید و بی ثباتی های هفته اخیر حزب دمکرات هواداران "سلطنت" مدت بیست سال است که موفق نشده است از طریق قانونی قدرت را در تایلند بدست بگیرد. اپوزیسیون جز در داخل شهر بانکوک پایگاهی ندارد. در حالیکه تاکسین از هوادران بیشتری در تایلند برخوردار است. اکنون اپوزیسیون به حد زیادی برای بی ثباتی دولت در تلاش است و هدفش سرنگونی نخست وزیر می باشد. مطبوعات به نوبه خود از جنگ داخلی خبر میدهند. اما سخنگوی دولت اعلام کرد که "ما اعتقاد داریم که بحران سیاسی بزودی آرام خواهد شد و دلیلی برای ادامه تظاهرات وجود ندارد . با وجود این، دولت اعلام کرد که مخالفان می توانند به تظاهرات خود ادامه دهند و دولت یک متن تجدید نظر را در مورد لایحه عفو عمومی در عرض 180 روز اینده به مجلس ارائه میدهد ". در هفته گذشته مخالفان دولت از پادشاه تایلند اجازه تاسیس "شورای خلق" را به جای دولت فعلی در خواست کردند . مسئله ای که نخست وزیر بشدت از آن انتقاد کرد و آن را نقض قانون اساسی تایلند اعلام کرد. هوادران دولت و تاکسین تمام نیروهای خود را درسراسر کشور بسیج کردند تا با مخالفان دولت مقابله کنند. درعین حال مردم نمی دانند رهبران و هواداران تاکسین برای اصلاحات سیاسی در تایلند چه برنامه ای دارند و معنی "سیستم تاکسین" که دولت آن را تبلیغ می کند چیست ؟