"کوبانی"

یک شهر

سلاح بدست گرفته

با داعش می جنگند!

تدوین شیرین مرادی

شهر کوچک کوبانی، در کردستان سوریه، کانون جنگی سنگین میان داعش و کردهای سوریه است. یک طرف این درگیری‌ها نیروهای مهاجم دولت اسلامی عراق و شام موسوم به «داعش» است و طرف دیگر، «یگان‌های مدافع خلق» که نیروی نظامی کردهای سوریه است. این نبرد یکی از شدیدترین درگیری‌های دو سال گذشته در کردستان سوریه است.

کردهای سوریه از آغاز جنگ در این کشور، یک استراتژی را در پیش گرفتند. آن‌ها اعلام کردند نه با بشار اسد می‌جنگند، و نه با اپوزیسیون سوریه. از یک سو، بشار اسد که در مناطق دیگر سوریه بشدت تحت فشار بود، در یک اقدام تاکتیکی نیروهایش را از کردستان سوریه خارج کرد و از سوی دیگر، نیروهای حزب اتحاد دموکراتیک، خلا به وجود آمده را پر کردند و به مرور هم نیروهای نظامی خود را سازمان دادند و هم سیستم سیاسی جدیدی برای کردستان سوریه ایجاد کردند. این سیستم سیاسی «خودگردانی دموکراتیک» نام گرفت و در عمل سه ایالت کنفدرال در کردستان سوریه شکل گرفتند.

درست زمانی که حرکت کردها به سمت ایجاد سیستم «خودگردانی دموکراتیک» شتاب گرفت، نیروهای دولت اسلامی عراق و شام، حملات نظامی خود علیه کردهای سوریه را آغاز کردند. بخش عمده ای از این درگیری‌ها در منطقه سرکانی [رأس العین] صورت گرفت. کردهای سوریه به‌ مرور توانستند داعش را به عقب برانند و تا حدودی موقعیت نیروهای داعش را در کردستان سوریه تضعیف کنند. اما داعش، از هر فرصت و امکانی برای تشدید حملاتش استفاده کرد.

"نیروهای داعش و «یگان‌های مدافع خلق کرد» در ابتدا از لحاظ تجهیزات و امکانات نظامی در یک سطح بودند. هرچند به نظر می‌رسد نیروهای نظامی کرد، از لحاظ نظامی، سازمان‌یافته تر و منسجم‌تر عمل کرده‌اند. اما این معادله در یک ماه گذشته تغییر کرد. داعش، بعد از تسخیر موصل، هم از لحاظ مالی و هم تجهیزات نظامی، به‌مراتب قدرتمند شد."

داعش به دنبال ایجاد خلافت اسلامی در بخش‌هایی از خاک سوریه است و بخش‌هایی از مناطقی که در قلمرو «خلافت اسلامی» داعش باید می‌بودند، جزو قلمرو طبیعی کردستان سوریه هستند. به عبارتی داعش با نیروهایی می‌جنگند که ساکن شهر و منطقه خود هستند. برخلاف نیروهای داعش که اعضای آن عمدتاً از کشورهای دور و نزدیک منطقه به سوریه گسیل شده‌اند.

اگر تا دیروز داعش تنها با سلاح سبک می‌جنگید، حالا صاحب توپخانه و تانک و سلاح‌های سنگین شده اند. سلاح‌هایی که آن‌ها از ارتش عراق به غنیمت گرفته اند. داعش به ‌سرعت بخشی از این سلاح‌ها را به جبهه سوریه منتقل کرد. و در اولین اقدام، حملاتش را علیه کردهای سوریه شدت بخشید. آن‌ها این بار روی شهر کوبانی متمرکز شدند. شهری با جمعیت پنجاه ‌هزار نفر در شمال شرقی سوریه. نبرد تبدیل به جنگی نابرابر شد. جنگی که هنوز هم در گوشه و کنار کوبانی ادامه دارد.

کردهای سوریه، اعلام وضعیت فوق‌العاده کرده‌اند. مقامات سیاسی «کانتون کوبانی» از همه شهروندان بالای ۱۸ سال درخواست کرده‌اند برای جلوگیری از سقوط شهر، به «یگان‌های مدافع خلق» ملحق شوند. در این‌ بین حتی شمار قابل‌توجهی از سالمندان نیز برای دفاع دست به اسلحه برده‌اند. از سوی دیگر، صدها تن از کردهای ترکیه با عبور از مرز، خود را به کوبانی رسانده‌اند تا با ملحق شدن به کردهای سوریه، از سقوط این شهر جلوگیری کنند.

کردها و داعش دو نیروی متضاد اند. داعش با آزادی زنان مخالف است. محدودیت‌های افراطی برایشان ایجاد می‌کند. کردها طرفدار پلورالیسم و دموکراسی اند. به علاوه در دو سال گذشته داعش نشان داده‌ که خشونت آن‌ها هیچ حد و مرزی نمی‌شناسد.

آن طرف تر اما کردهای سوریه یک نیروی سکولار هستند. «برابری جنسیتی» یکی از ارزش‌های پررنگ در جامعه کردستان سوریه است. حدود نیمی از نیروهای نظامی کردها را زنان تشکیل می‌دهند. در کردستان سوریه ازدواج دختران زیر ۱۸ سال ممنوع است. به علاوه سربازگیری از افراد زیر ۱۸ سال غیرقانونی است. به علاوه کردهای سوریه، در سیستم سیاسی خود، اقلیت‌های دیگری همچون آشوری‌ها و مسیحیان را هم مشارکت داده‌اند. کردهای سوریه به دنبال ایجاد سیستمی هستند که حقوق و آزادی‌های خودشان و اقلیت‌های دیگر آن منطقه را در چهارچوب سوریه تضمین کنند.

در صورت از دست رفتن کوبانی، مردم این شهر با خطر کشتار دسته‌جمعی مواجه خواهند بود. آن چیزی که از دید کردهای سوریه به این نگرانی بیشتر دامن می‌زند، سکوت و بی‌تفاوتی بین‌المللی نسبت به رویدادهای اخیر کوبانی است.

        پیج فیسبوک راه توده