راه توده                                                                                                                                                          بازگشت

 

 

تفاوت مهم
میان طالبان
 و داعش

پرتال تحلیلی بنیاد فرهنگ استراتژیک
آلکسی پاخولین- ترجمه از: کیوان خسروی

 

 

فعالیت داعش در افغانستان موجب هرچه بیشتر نگرانی است. بیستم ژوئیه سفیر روسیه در کابل آلکساندر منتیسکی درباره وجود این عوامل ابراز نگرانی کرد. ستیزه جویان از سوریه و عراق سرچشمه می گیرند و ایالات متحده آمریکا آنها را پشتیبانی می کند. «هلیکوپترهای ناشناخته» ای که آنها درافغانستان جابجا می کنند شاید همگی متعلق به امریکا نباشند.

 

ارزیابی های مختلفی از شمار ستیزه جویان داعشی که درحال حاضر در استانهای شمالی افغانستان متمرکز هستند وجود دارند. منابع مختلف تا ده هزار نفر اشاره می کنند. به عقیده مدیر تشکیلات ضد تروریستی منطقه ای سازمان همکاری شانگهای، شمار ستیزه جویان داعشی در شمال افغانستان حدود سه هزار نفر است. در ماه مه دبیر شورای امنیت روسیه در دیدار با دبیر شورای امنیت سازمان امنیت و همکاری اروپا در شهر آستانه شمار ستیزه جویان در شمال افغانستان را 15 تا 20 هزار نفر ارزیابی کرد. از این تعداد هفت هزار نفر آنها در مرز با تاجیکستان مستقر هستند. به احتمال زیاد این رقم شامل هم ستیزه جویان داعشی و هم طالبان است که با آنها در حال جنگ هستند.

در عین حال آندری سِرِنکو کارشناس مرکز روسی مطالعات افغانستان معاصر معتقد است که شمار دقیق اعضای داعش در افغانستان را هیچکس نمی داند. در هر صورت این گروه نیروی بزرگ تروریستی و جدی است که بلحاظ ژئوپلیتیکی در یکی از حساس ترین مناطق جهان بسر می برد و چنانچه این نیرو در اینجا متمرکز شود، پس لزوما فعال خواهد شد. این امر را تلویحا تلاش نمایندگان رسمی آمریکا برای انکار اتهاماتی که آمریکا از داعش حمایت می کند تایید می کنند. در ماه مه سخنگوی سرویس مطبوعاتی پنتاگون در پاسخ به ملامت (تا اندازه ای نرم) دیپلمات روسی اظهار داشت که مسکو بدنبال راه های «ایجاد شکاف» بین آمریکا و کشورهای آسیای مرکزی، جاییکه داعش هیچ طرح تهاجمی و تجاوزکارانه ای را در سر نمی پروراند است. به گفته وی روسیه خود تلاشهای کافی درراه مبارزه با تروریسم نمی کند.

یاری رسانی امریکا به «داعش» در منطقه افغانستان را تنها روسیه مطرح نمی کند. ششم ماه مه سرلشکر یحیی رحیم صفوی دستیار رهبر ایران گفت که ایالات متحده آمریکا ستیزه جویان داعش را به افغانستان انتقال می دهد. «ژنرال صفوی گفت امروز برای این امر ما  شواهدی کافی داریم». پیشتر رئیس کل نیروهای مسلح ایران سرلشکر محمد باقری و وزیر پیشین دفاع ایران احمد وحیدی درباره آن گفته بودند. آغاز خطر از جانب داعش های افغانستان اکنون در کشورهای شوروی سابق در آسیای مرکزی(چه پیش از این دیده نشده بود) اذعان می کنند. چنانکه 28 ماه مه در جریان نشست گروه تماس «سازمان همکاری شانگهای- افغانستان» در سطح معاونان وزرای خارجه، قیرقیزستان از تشدید گروه های تروریستی در خاک افغانستان ابراز نگرانی کرد. در حافظه ساکنان این جمهوری ها هنوز رویدادهای تازه «جنگ باتکن» 1999 – 2000 هنگامیکه ستیزه جویان داعش دو سال متوالی در مناطق دور افتاده  قیرقیزستان فعالیت کردند، هست تا آنکه آنها را با مشکلات بسیاری شکست دادند.

19 ژوئن معاون شورای امنیت قیرقیزستان در نشست مجمع «مبارزه ضد تروریستی کشورهای اتحادیه اقتصادی اورآسیا تحت عنوان "تجارب مشترک، واقعیتها و چشم اندازها» تایید کرد که در حال حاضر انتقال سریع مراکز ترور از خاورنزدیک به افغانستان در مقیاس وسیعی مشاهده می شود. به عقیده کارمند علمی انستیتوی مطالعات آسیایی و اروپایی آکادمی علوم تاجیکستان، پس از وقایع باتکن سالهای 1999- 2000 در جامعه عقیده راسخی پیدا شد که تهدید عبور ستیزه جویان از افغانستان از طریق کوه های دشوار در خاک قیرقیزستان وجود دارد. حتی اطلاعاتی وجود دارند که برخی از روستاهای مرزی ترکمنستان در حال حاضر در دست داعشی‌ها است.

صحبت از این است که بار دیگر منطقه رودهای پانیچ و آمودریا - جایی که مقطع بین آسیای مرکزی  و افغانستان- است قطع شود تا به یک تخته پرش تبدیل شود. از سوی دیگرنمیتوان اشاره نکرد که نیروهای مسلح قیرقیزستان و تاجیکستان در سالیان اخیر بطور جدی به کمک روسیه مدرنیزه شده اند و در هر دو جمهوری پایگاه های نظامی روسیه مستقر هستند.

انتقال گروه های کوچک افراطی از افغانستان به شمال این کشور کار دشواری نیست. درواقع این گروه ها درحال حاضر در قیرقیزستان هستند. مقامات و حکومتهای جمهوری ها اشتباه بزرگی مرتکب شدند، که در اوایل سالهای دهه 1990 درها را برای واعظان اسلامی خارجی بدون تحت نظر گرفتن فعالیت های آنها باز کردند. اکنون حتی دشوار است بگوییم که تا چه حد سلولهای ذخیره شده اسلام گرایان افراطی  در قیرقیزستان ریشه دوانده اند. طبق گفته بسیاری از کارشناسان آسیای میانه، طالبان میتواند مانعی موثر علیه داعش های افغانستان شود که روی مسائل درونی افغانستان متمرکز است  و نه توسعه طلبی!

 

 تگرام راه توده:

https://telegram.me/rahetudeh

 

 

        پیج فیسبوک راه توده

 

 

 

                       شماره 656  راه توده -  18 مرداد ماه 1397

 

                                اشتراک گذاری:

بازگشت