نشست استانبول با حضور ترکیه، روسیه، آلمان و فرانسه ۲۷ اکتبر برگزار شد اما دست کم تا نشست آینده بین روسیه و آمریکا در ۱۱ نوامبر گمانه زنی پیرامون مسیر تحولات سیاسی سوریه دشوار می نماید.

ولادیمیر پوتین در این نشست گفت که اعلان منطقه ی حائل (غیر نظامی) در ادلب بطور موقت صورت گرفته است. به نظر میرسد که اشاره ی پوتین به احتمال آغاز جنگ دوباره در ادلب بود که نتیجه یی جز روان شدن سیل جدید جنگ زدگان به ترکیه و کشورهای اروپایی - بویژه آلمان - ندارد. تکیه ی پوتین بر مساله ی بازگشت جنگ زدگان پیش از هر چیز برای فشار به آلمان و فرانسه برای همراهی در فرایند صلح و پایان دادن به حضور نظامی کشورهای حاضر در سوریه بود. 

روسیه بویژه از حضور نظامی آمریکا در سوریه و همکاری با یگانهای مدافع خلق کردهای سوریه در شرق فرات خشنود نیست. چندی پیش سرگئی لاورف وزیر خارجه ی روسیه از «بازی خطرناک آمریکا در سوریه» سخن گفت. او به بهره گیری از کردها و وعده ی حکومت یا خودگردانی برای آنها اشاره کرد. ترکیه هم سخت از اداره ی شرق فرات – منطقه یی که  ۹۰ درصد نفت سوریه در آن جا است - بوسیله ی کردها ناخرسند است. ترکیه در روزهای اخیر و در پی قتل خاشقچی، بمباران مناطق کردنشین سوریه را آغاز کرده ورجب طیب اردوغان رئیس جمهور این کشور از آمادگی های پایانی برای آغاز عملیات علیه کردها گفت. احتمال اینکه اردوغان با برگ قتل خاشقچی بر سر کردهای سوریه از آمریکا امتیاز گرفته باشد کم نیست. پس از سفر جینا هسپل {شکنجه گر زندانیان- م} رئیس سازمان سیا و در ادامه سخنان بن سلمان که «تا زمانی که پادشاهی به نام سلمان و ولیعهدی به نام محمد بن سلمان در عربستان و رجب طیب اردوغان رئیس جمهور در ترکیه هستند، نمیتوانند میان ما و ترکیه فاصله بیاندازند» آشکارا از توافق پس پرده میان ترکیه و آمریکا و عربستان بر سر مساله ی خاشقچی حکایت دارد. متهم ساختن محمد بن سلمان به قتل خاشقچی نه تنها سیاست خاورمیانه یی ترامپ را به باد میداد که احتمالا جمهوریخواهان را هم در انتخابات میان دوره یی  آمریکا در موقعیت دشواری قرار میداد.

یکی از دلایل مهم حضور نظامی آمریکا در سوریه خواست اسرائیل بوده است. اسرائیل حضور ایران در سوریه را تهدیدی برای خود میداند و آمریکا خروج نیروهای خود را منوط به خلع ید نظامی ایران در سوریه کرده است. آنچه ظن خالی کردن پشت کردهای سوریه از سوی ایالات متحده را تقویت میکند سفر نتانیاهو به عمان است که چنانچه برای مذاکره پنهان با ایران باشد یکی از محورهای آن مساله ی دخالت ایران در سوریه است. بنابراین این احتمال وجود دارد که آمریکا پیشاپیش تصمیم به خروج از سوریه گرفته باشد و اسرائیل راه حل مساله اش را در مذاکره با ایران دیده باشد، بویژه که با وجود سیستم دفاع موشکی اس ۳۰۰ در سوریه اسرائیل نمیتواند مانند گذشته به مواضع ایران در آن کشور حمله هوایی کند.

حمله ی ترکیه به کردهای سوریه بیش از هر زمان نزدیک مینماید که در صورت وقوع آن کردها برای چندمین بار خود را قربانی امید واهی در همراهی با استراتژی آمریکا خواهند یافت و آینده ی سیاسی سوریه نیز به نشست ماه نوامبر روسیه و ایالات متحده در فرانسه گره خواهد خورد. آینده یی که بویژه متاثر از نتیجه ی انتخابات میان دوره یی آمریکا و پیروزی یا شکست ترامپ هم خواهد بود. انتخاباتی که علیرغم قتل بشدت پیچیده و چند لایه خاشقچی در ترکیه شانس پیروزی ترامپ در آن بسیار است.

تلگرام راه توده:

https://telegram.me/rahetudeh

        پیج فیسبوک راه توده