ترجمه از کیوان خسروی

در یک گزارش حجیم 300 صفحه ای «راند کورپرویشن(RAND)» با عنوان «راه ناسیونالیستی ترکیه – به پیامدهای استراتژی همکاری آمریکا - ترکیه و ارتش آمریکا» اشاره به تصمیم دولت ترکیه مبنی بر عزل صدها افسر ارتش پس از کودتای نافرجام سال 2016 در آنکارا میشود. عزلی که باعث نارضایتی گسترده در نیروهای مسلح این کشور شده است. در گزارش «راند کورپرویشن» گفته می شود که:«افسران سطح میانی بسیار مایوس و ناامید از فرماندهی نظامی هستند و نگرانند که آنها در تصفیه مداوم از پست های خود حذف شوند. این نارضایتی می تواند به تلاش  دیگری برای کودتا منجر شود و به نظر می رسد رئیس جمهور «رجب طیب اردوغان» این تهدید را جدی گرفته است». تحلیلگران«راند» اشاره می کنند که پس از کودتای 15 ژوئیه سال 2016 ، 46 درصد افسران ارشد نیروی هوایی، ارتش و نیروی دریایی ترکیه تبعید یا اخراج شدند. 16409 نفر از مدارس و آموزشگاه های هوانوردی، نیروی دریایی و ارتش اخراج شدند. همچنین خاطر نشان می شود که دولت می خواهد 43000 افسر جدید برای تامین نیاز نیروهای مسلح استخدام کند. بویژه وضعیت دشواری در نیروی هوایی بوجود آمده است.  پیش از آن کودتا برای هر یک از جنگنده های ترکیه دو خلبان وجود داشت. در سپتامبر سال 2017 پس از اخراج 280 خلبان برای هر هواپیما بطور متوسط کمتر از یک خلبان وجود دارد. به گزارش پورتال« Middle East Eye»  پس از انتشار این گزارش مقامات ترکیه درباره خطرات کودتای جدید در جلسات بسته گفتگو کردند. با توجه به اینکه رهبر ترکیه با گزیده‌هایی از این گزارش آشنا شده می توان درباره یک واکنش جدی در مورد این  گزارش قضاوت کرد. حداقل اظهارات وی تا حدی گواه این امر است. اردوغان بدون اشاره به تحقیق شرکت آمریکایی  به خبرنگاران گفت که مقاومتی که مردم ترکیه در سال 2016 در  برابر کودتا گران نشان دادند، باید درسی برای همه باشد. «سلیمان سویلو» وزیر کشور ترکیه تاکید کرد که گزارش هایی مبنی بر تلاش دیگری برای کودتا با هدف ایجاد هرج و مرج و آشفتگی در کشور صورت گرفته است. نماینده حزب عدالت و توسعه ریاست جمهوری «عمر چلیک» گفت که احتمال وقوع کودتا در دستور کار نیست.

«دولت باحچلی» رهبر حزب حرکت ملی متحد حزب عدالت و توسعه است، می گوید که گسترش شایعات درباره خطر تغییر حکومت خیانت است. در این بین «یوسف کاپلان» مفسر روزنامه ترکی «ینی شفق» گمان دارد که تلاش جدید برای سرنگونی دولت اردوغان میتواند نه توسط «فتح الله گولن» که در پنسیلوانیا مخفی شده بلکه توسط گروه های خاصی در نیروهای مسلح انجام بگیرد. در پیش بینی های تحلیلگران «راند» درباره تحول اوضاع در ترکیه چهار سناریو را در نظر گرفته است. نخست «ترکیه همچنان عضو ناتو باقی می ماند، اگر چه شریک سختی است و به سیاست امنیت جمعی آلیانس متعهد است. رابطه او با اتحادیه اروپا و ایالات متحده آمریکا رابطه تجاری است و اختلاف نظر بدون هیچ مشکلی حل و فصل می شود». گزینه دوم - «بازگرداندن دمکراسی». «"راند" تصور می کند- که اردوغان در انتخابات 2023 برخی نیروهای سیاسی را که موفق شدند در همه پرسی سال 2017 اصلاحات  قانون اساسی را به تعویق بیندازند، از دست می دهد. این نیروها ضمن تقویت همکاری های آمریکا- ترکیه و اروپا- ترکیه، شروع به اجرای سیاست خارجی با سمتگیری طرفداری از غرب خواهند کرد». سومین گزینه «توازن استراتژیک» است. یعنی ترکیه با صراحت بیشتری بسمت نظریه موازنه بین شرکای خود در ناتو و متحدین جدید خود در اوراسیا، بویژه در روسیه، ایران و چین پیش برود. «راند» معتقد است که این گزینه « برخی خطرات را برای ترکیه پنهان می کند». امکان تغییرات رادیکال و اساسی در این گزارش نیز ذکر شده است (سناریوی«دولتهای اورآسیا»).

«راند» می نویسد: «سؤظن های متقابل و اختلافات سیاسی با اروپا و آمریکا فراتر از چارچوب های معین و تعیین شده رفته اند. ترکیه رسماً ناتو را ترک و همکاری با اوراسیا و خاورمیانه را تقویت می کند. روابط بیشتر در حال رقابتی شدن است و در این صورت خطر بروز حوادث نظامی وجود دارد.»

در این گزارش از ارتش چاپلوسی شده و گفته می شود که «هلوسی آکار» وزیر دفاع ترکیه می تواند «میانجی ایده آلی» بین آمریکا و ترکیه باشد حدود 90 درصد مردم دیدگاه مخالفت با آمریکایی دارند. تحلیلگران «راند» گمان می کنند که وی « بعنوان شخصیت برجسته در وزارت دفاع ترکیه باقی خواهد ماند». در این بین وزارت دفاع ترکیه معتقد است که گزارش «راند کورپریشن» مبهم است و تفسیرات مربوط به ارتش  ترکیه بی اساس و جدی نیست. «هلوسی آکار» اظهار داشت که:« من گزارش "راند" را با ناراحتی خواندم، زیرا اظهارات درباره من و نیروهای مسلح ترکیه و دانشگاه دفاع ملی بمنظور ایجاد شکاف در بین ما تحریف شده اند». روزنامه یونانی«کاتیمرینی» به دقت ضمن دنبال کردن رویدادها در ترکیه می نویسد:« رئیس جمهور ترکیه که برای استفاده از نوشته ها و سناریوهای فرضی «راند» عجله کرده بود، باعث موج جدیدی از پیگردها شد: اندکی پیش از طلوع آفتاب [مقاله بیستم فوریه منتشر شده بود] دادستان های ترکیه دستور بازداشت نزدیک به 700 نفر از جمله نظامیان و مقامات دادگستری را صادر کردند. «عثمان کاوالا» کنشگر اجتماعی و هشت نفر دیگر که به « تلاش برای سرنگونی دولت» در جریان اعتراضات ضد دولتی در سال 2013 ، معروف یه «جنبش گزی» متهم شده بودند آزاد شدند. اما چند ساعت بعد «کاوالا» دوباره به اتهام شرکت در کودتای 2016 بازداشت شد». روزنامه یونانی« کاتیمرینی» ادامه می دهد:« بسیاری از مقامات رسمی در آنکارا در روزهای اخیر یکسری جلسات بسته برگزار کردند. مفسر روزنامه «صباح» «حسن بصری یالچین» از همه خواست که گزارش را جدی بگیرند، زیرا «راند» بطور تنگاتنگ با وزارت دفاع آمریکا همکاری می کند. اردوغان از اوضاع  برای تصفیه صفوف مخالفان خود استفاده می کند. وی گفت که در رابطه با حزب اپوزیسیون ترکیه تحقیقات باید در مورد ارتباط های احتمالی با «گولن» که در آمریکا است و متهم به سازماندهی کودتا در سال 2016 است، انجام شود». آیا میتوان گفت که کنایه های «راند» درباره اقدامات جدید احتمالی برای براندازی اردوغان بر روابط ترکیه و روسیه تاثیر بگذارد؟ 21 فوریه وزیر دفاع ترکیه «هلوسی آکار» در مصاحبه با «سی ان ان»  گقت که آنکارا علاقه ای به افزایش تنش با روسیه در استان ادلب سوریه ندارد. به گفته رئیس وزارت دفاع ترکیه مذاکرات با روسیه در بن بست نیست، بلکه ادامه خواهند یافت. این وزیر تاکید کرد که پست های دیدبانی ترکیه در سوریه به کار خود ادامه خواهند داد و درباره موضوع انتقال آنها بحث نخواهد شد. طرفهای روسی و ترک در گیر « گفتگوی سالم» هستند.

--------

1-  (RAND) راند کورپریشن اندیشکده سیاستگذاری جهانی غیرانتفاعی آمریکایی.

https://www.fondsk.ru/news/2020/02/29/gotovitsja-li-v-turcii-perevorot-50246.html

تلگرام راه توده:

https://telegram.me/rahetudeh

        پیج فیسبوک راه توده