گردش به شرق

هم از میان بخشی از اصولگرایان و هم از سوی بخشی از اصلاح طلبان، حکومت ایران به پذیرش واقعیت و عقب نشینی در برابر خواست های مردم دعوت می شود. اما در میان هر دو گروه آن درباره واقعیتی که حکومت باید بپذیرد و به آن تسلیم شود وحدت نظری وجود ندارد. مثلا برخی تسلیم شدن حکومت ایران به واقعیت را به معنای تسلیم شدن به سازمان ناتو می فهمند یا دلیل اعتراض های مردم را عدم لغو تحریم ها می دانند و به همین دلیل ایران باید به خواست های آمریکا در برجام تن دهد و این را عقب نشینی دربرابر مردم معرفی می کنند.

واقعیت ولی این است که بحث اصلاح طلب و اصولگرا در ایران پایان یافته است. نه اصلاح طلبان تا به امروز دو خط برنامه درباره سیاست های اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی جامعه ایران ارائه داده اند و نه اصولگرایان. با آنکه ما در راه توده بارها و بویژه در آستانه هر انتخاباتی خواستار آن شدیم که نیروها با برنامه های خود به میدان بیایند و مردم را به رای دادن در حول یک برنامه دعوت کنند هیچکدام حاضر به ارائه چنین برنامه ای نشدند. نه تنها ارائه نداده اند بلکه نمی توانند و نمی خواهند ارائه دهند. این عدم ارائه برنامه به آنها کمک می کند که مجموعه های ناهمگونی بنام اصلاح طلب و اصولگرا در کنار هم جمع شوند که خود نمی توانند سر هیچ چیز با هم به تفاهم برسند مگر در مخالفت با جناح مقابل.

ما اکنون وارد مرحله ای شده ایم که از این پس جامعه سیاسی ایران در حول یک دوگانه تازه شکل خواهد گرفت که عبارتست از پشتیبانان سیاست گردش به شرق و حامیان ماندن در دایره غرب. این هم فقط مربوط به ایران نیست بلکه یک گرایش جهانی است. چپ و راست و اصلاح طلب و اصولگرا و رادیکال و محافظه کار و ... در جهان همه در حال از دست دادن معیارها و شاخصه های سابق خود هستند و بتدریج به این دو گرایش تقسیم می شوند. اصلاح طلبان و اصولگرایان ایرانی هم از این پس در حول این دو قطبی تازه که خود را بر همه جهان و ایران تحمیل خواهد کرد شکل خواهند گرفت. عدم ارائه برنامه و مغشوش ماندن مرزها می تواند برای مدتی وضع کنونی را حفظ کند ولی نه برای درازمدت. بنابراین ما شاهد دسته بندی ها و انشقاق های تازه در این هر دو طیف خواهیم بود. اصلاح طلبان طرفدار غرب و ناتو با اصولگرایان وابسته به سرمایه داری تجاری و وحشت زده از افول حاکمیت دلار به یکدیگر نزدیک می شوند و دربرابر گرایش به شرق صفی یگانه را تشکیل خواهند داد. در مقابل باید صفی از حامیان گردش به شرق ایجاد شود اعم از اصولگرا و اصلاح طلب و لاییک و ... که بتدریج به شکل جبهه هدایت کننده این سمتگیری در خواهد آمد.

سرنوشت مبارزه داخلی در ایران نیز به سرنوشت غلبه این یا آن گرایش بستگی خواهد داشت. اکثریت رسانه های اصلاح طلب ایرانی چنانکه در هشت ماهه گذشته جنگ اوکراین نشان داده طرفدار سرسخت پیروزی ناتو بر جهان هستند. بیشتر آنها مخالف زیر سئوال رفتن حاکمیت دلار و دستاوردهای نظامی و اتمی ایران و خواهان عقب نشینی ایران دربرابر غرب هستند که آن را رفع تحریم ها معرفی می کنند. در اردوگاه اصولگرایان نیز وضع در همین جهت است. نماد آن فلج کامل مدیریت دولتی است که در برابر گردش به شرق حرف نمی زند ولی کارشکنی می کند، همانطور که یک سال است دربرابر همکاری و قرارداد ایران با چین مانع گذاشته اند.

با اینحال روند جهانی در سمتی دیگر است. اکثریت کشورهای جهان که بدنبال استقلال ملی و رهایی از یوغ امپریالیسم و وابستگی هستند ناگزیر به صف گردش به شرق خواهند پیوست. غرب امروز خود در بحران اقتصادی است و چیزی ندارد که بخواهد به دیگر کشورهای جهان ارائه دهد جز آنکه بحران خود را به آنها صادر کند یا در صدد مداخله و تجزیه و جنگ داخلی و ویرانی آنها برآید. حتی در خود کشورهای اروپایی نیز گرایش های سیاسی نیرومندی در حال شکل گیری است که خواهان جدا شدن این کشورها از آمریکا و همکاری نزدیک آنها با روسیه و چین است.

اگر پذیرش تسلیم دربرابر غرب به معنای ادامه وضع موجود تا مرز تسلیم و نابودی و تجزیه ایران است، گردش به شرق به معنای یک مبارزه است که برای پیروزی در آن داشتن برنامه، سازمان و همراهی و بسیج مردم لازم است. با محدودیت های اجتماعی، انحصار طلبی سیاسی، فساد اقتصادی، بی توجهی به خواست های مردم نمی توان مبارزه گردش به شرق را به پیش برد. اصلاحات و تحولات واقعی تنها در سایه ورود به چنین مبارزه ای و خواست چنین تحول و چنین گردشی ممکن است.

تلگرام راه توده:

https://telegram.me/rahetudeh

        پیج فیسبوک راه توده