راه توده                                                                                                                                                       بازگشت

آخرین فصل ماتریالیسم تاریخ
حال می گذرد
آینده از آن بشر آزاد
مستقل و صلحدوست است
امیرنیک آئین
 

 

 

درس 100(بخش سوم)- ترقی درجامعه کمونیستی


 

به پایان آمد این دفتر
اما
حکایت همچنان باقی است


با این فصل، باز انتشار کتاب ماتریالیسم تاریخی، اثر زنده یاد "امیرنیک آئین" به پایان خود می رسد. این کتاب و همچنین درسنامه "ماتریالیسم دیالکتیک" نیک آئین، که هر دو اثر توسط راه توده ویراستاری مجدد شده در بخش آرشیو راه توده همیشه قابل دسترسی خواهد بود. ما تاکنون چندین بار در باره ضرورت ویراستاری جدید آثار و نوشته های رهبران وقت حزب توده ایران در سالهای پس از پیروزی انقلاب و تاسیس جمهوری اسلامی توضیح داده و تاکید کرده ایم که: در آن سالها بنا بر ضرورت های ناشی از سیاست "اتحاد وانتقاد"ی که حزب در برابر حاکمیت داشت و همچنین پررنگ شدن جنبه ها و گرایش های مذهبی درجامعه، این آثار با حذف برخی قسمت ها منتشر شد و یا برخی اصطلاحات به آنها افزوده شد. اکنون که ما از آن شرایط فاصله گرفته ایم، نیازی به آن ملاحظات نیست و باید کوشید این آثار را به حال اولیه خود بازگرداند. ویراستاری راه توده روی این آثار، این جنبه را در نظر دارد و به همین دلیل تمام کتاب هائی که راه توده منتشر می کند، دوباره تایپ شده و بصورت وورد روی سایت قرار گرفته است


با پیروزی انقلاب سوسیالیستی و سرنگونی فرماسیون سرمایه داری که حامل تضاد های آشتی ناپذیراجتماعی است و همزمان با تحکیم تدریجی فرماسیون کمونیستی، پیشرفت اجتماعی نوع جدیدی بوجود میآید. تیپ کمونیستی پیشرفت اجتماعی یک نوع جدید و برتر درتاریخ است که آغازپیدایش آن درمرحله سوسیالیستی (فازاول فرماسیون کمونیستی) است. طی این مرحله با محو بهره کشی و تضادهای آشتی ناپذیر، شرایط برای رشد موزون اقتصاد و ترقی سریع نیروهای مولده و ارتقاء مداوم بازده کار و گسترش فزاینده آزادی و عدالت اجتماعی فراهم می شود. ولی مرحله اول فرماسیون کمونیستی هنوز مرحله بلوغ آن ازنظراقتصادی، اجتماعی و معنوی نیست. و این امر درمحتوی مشخص و اشکال پیشرفت تاثیرمی گذارد و بین عناصرمختلف آن ناموزونی و فراز و نشیب ایجاد میکند. بین زندگی مادی انسان ها و سطح فرهنگی و معنوی انها و هم چنین بین درجات مختلف آگاهی کمونیستی عناصرعدم تناسب پدید می شود. این ویژگی ها و مشکلات رشد به طورعینی و قابل درک وجود دارند و حزب و دولت و جامعه سوسیالیستی مرتبا برآنها غلبه میکند و اما چه بسا بهانه ای برای اتهامات و دروغ بافی های بورژوازی معاصرعلیه سوسیالیسم می گردد، همه این ویژگی ها نمی تواند این اصل اساسی را مورد تردید قراردهد که در نظام سوسیالیستی پیشرفت اجتماعی دیگرخصلت متضاد آشتی ناپذیرخود را از دست میدهد، پیشرفتی می شود به واقع انسانی، در خدمت انسان و طبق منافع همه زحمتکشان و خلق ها. با سوسیالیسم، جامعه واقعا دمکراتیک پدید می آید که درآن زمینه برای شکوفائی همه افراد و بروزهمه استعدادها فراهم می شود. نوع جدید ترقی اجتماعی در این نظام، همه شاخص های قاطع شیوه تولید، پایه و روبنا را فرا می گیرد. آهنگ این پیشرفت شتابی بی سابقه می یابد. ترقی اجتماعی در جامعه پیشرفته کمونیستی به "از خود بیگانگی انسان" پایان میدهد، رشد اقتصادی برشالوده موازین انسان دوستانه انجام می گیرد و به قول کارل مارکس "رشد فرد اجتماعی شالوده اساسی تولید و همه ثروتها میشود."
محتوی اساسی پیشرفت اجتماعی درجامعه پیشرفته کمونیستی عبارتست از رشد بی پایان و آزاد فرد انسانی درهمه جوانب و ازهمه نظرگاه ها. مشخصات و ویژگی های نوع پیشرفت اجتماعی درنظام کمونیستی باختصارچنین است:
1) پیشرفت خصلت آنتاگونیستی، متخاصم، ندارد. به سود طبقات حاکم و گروههای ویژه انجام نمیشود؛ کمونیسم خصلت مترقی دائمی دارد و پیشرفت به سود تمامی جامعه و هر یک ازافراد جامعه انجام میشود.
2) پیشرفت خصلت نابرابر، ناموزون و بی تناسب ندارد، رشد دریک جهت، موازی و هم زمان با درجا زدن دررشته دیگر و حتی با پس رفت دررشته دیگر نیست؛ درکمونیسم پیشرفت درتمام شئون زندگی اجتماعی و فردی بطورهمه جانبه صورت می گیرد، پیش رفت مادی و فنی، اقتصادی و اجتماعی همزمان و مشوق پیشرفت معنوی و روحی و بالا برنده سطح فرهنگی و ایدئولوژیک است. بین فرد و جامعه، این دو مقوله اساسی اجتماع، مناسباتی برشالوده وحدت منافع ایجاد می شود. پیشرفت، همه کشورها و همه مناطق را بر پایه همکاری دوستانه و تقسیم عقلائی کارفرامیگیرد و رشد یکی به حساب واپسماندگی دیگری نیست.
3) پیشرفت خصلت خود به خودی و پرهرج و مرج ندارد؛ درکمونیسم پیشرفت، آگاهانه، طبق نقشه و با آینده نگری علمی و پیش بینی دقیق اجتماعی و تاریخی صورت میگیرد.
4) برای سرمایه داری، تولید همه چیزو سود هدف نهائی است. انسان تنها وسیله ای است در چنگ سرمایه داران به خاطرسازمان تولید و کسب سود؛ درکمونیسم انسان و خواست ها و نیازهای مادی و معنوی فزاینده او و شخصیت و استعداد و همه چیز و ارضای همه جانبه و فزاینده این نیازها هدف است. تولید وسیله است. شعار کمونیسم این است: همه چیز به خاطرنیک بختی انسان. رسالت تاریخی کمونیسم عبارتست از: رهائی بشریت از قید نابرابری های اجتماعی، ازهمه اشکال ستم و بهره کشی، ازفجایع جنگ و برقراری صلح، کار، آزادی، برابری و نیک بختی برای همه خلق ها.
5) درجوامع طبقاتی مبارزه طبقاتی و انقلاب اجتماعی راهگشای اصلی پیشرفت بود؛ در کمونیسم پیشرفت که همچنان برشالوده غلبه برتضادها و حل آنها و نفی عنصرکهنه متکی است خصلتی غیرمتخاصم می یابد. این نفی غیرآنتاگونیستی خود ژرفا و وسعتی بی نظیر به پیشرفت اجتماعی میدهد زیرا که تمامی نیرو و انرژی انسانی و همه ارزشها و استعداد ها در راه هدف های مثبت و خلاقه بکارگرفته می شود. برشالوده ظهورمداوم عنصرنو و نفی مداوم عنصرکهنه، پیشرفت درکمونیسم بی انتهاست، چشمه فیاضی است خشک ناشدنی.
روند تاریخ هرگز به یک سرحد کمال که برترو کاملترازآن وجود نداشته باشد نخواهد رسید. ترقی، دائمی و لایزال است. هرگزبشریت بخود نخواهد گفت "رسیدیم، دیگرازاین جلوتر نخواهیم رفت." چنین است مشخصات نوع عالی پیشرفت اجتماعی پس از پیروزی کمونیسم. کمونیسم، به دوره های ماقبل تاریخ جامعه بشری پایان میدهد. تاریخ واقعی، تاریخ انسانی جامعه آغازمی گردد. بشرازعهده جبرو عصراختیارگام میگذارد و این خود خصلت اساسی نوع تازه پیشرفت اجتماعی است.
درلحظه کنونی برای حصول پیشرفت بشریت عوامل زیرین اهمیت ویژه ای دارند: تامین صلح جهانی و سازمان دادن مناسبات بین المللی برشالوده ای فارغ از جنگ و مسابقات تسلیحاتی، تامین استقلال ملی و برکندن مناسبات نواستعماری درهمه زمینه های اقتصادی و نظامی و سیاسی و فرهنگی، تامین دمکراسی و طرد شیوه های استبدادی بخاطر ایجاد شرایط آزادانه زیست و شرکت فعال توده مردم درشئون مختلف زندگی جامعه.
همه شیفتگان راه سوسیالیسم درکشورهای مختلف جهان اهمیت عظیم صلح، استقلال، دموکراسی را برای تامین پیشرفت اجتماعی درک میکنند و برای نیل به هدف غائی خود جامعه کمونیستی، می رزمند تا این اصول پیروزشود.

موانع هرچه باشند، ما کمونیستها تردید نداریم که پیشرفت اجتماع ادامه خواهد یافت و بشریت به جامعه کمونیستی، ازطریق نبرد فعال و شکرت فداکارانه خود درمبارزه، خواهد رسید. خوش بینی انقلابی کمونیستها- ناشی ازدرک ماتریالیستی تاریخ و مقوله پیشرفت درآن- برپایه نتیجه گیری های دقیق و مستدل علمی استواراست. آرمان و هدف کمونیسم آنست که بین انسان ها و بین خلق ها مناسبات واقعا انسانی برقرارسازد، ریشه ستم و زورگوئی و بهره کشی و نابرابری و دشمنی را برکند، صلح و سعادت را درروی زمین برای همه برقرارکند. به این دلیل است که علیرغم همه پیگردهای خونین و سرکوب های وحشیانه و علیرغم همه تبلیغات دروغ و اتهامات بی پایه، آرمان کمونیسم جهانگیرتر و هرچه پیروزتر می شود و همه ما درهمه جای گیتی، شاهد گرویدن فزاینده توده های خلق به آن هستیم. این است آنچه که همه بهره کشان، همه برده کنندگان مدرن و نیزه داران و شلاق زنان آنها را نگران و خشمگین می کند.
درمقابل ما هم اکنون دورنمای گسترده دنیای نو- کمونیستی- گشوده است. در بعضی کشورها، سواد آن ازهم اکنون دیده می شود. پیچ و خم راهها و سنگلاخها هنوزما بین حال و این آینده فاصله است. ولی البته کسانیکه درپیچ جاده اند، درافق دید نبودن گلستان آن طرف جاده را دلیل عدم وجود آن ووجود صخره حائل را نشانه عدم امکان رسیدن به آن نمی دانند.
دوران ما دورانی بس بغرنج است. دوران پرپیچ و تاب مرگ یک فرماسیون و زایش دنیائی جدید. چه واقعه ای تاریخی تر از ما قبل تاریخ و ورود به تاریخ واقعی انسانیت! فراز و نشیب ها بی شمار و برخورد ها عظیم است. ما در دوران گذارازسرمایه داری به سوسیالیسم زیست می کنیم. دورانی که درآن گرامی ترین آرزوهای بشریت مترقی جامه عمل پوشیده و خواهد پوشید. امیدها تحقق یافته و خواهد یافت؛ درعرصه تسخیر طبیعت، درصحنه علوم و درپهنه اجتماع پیروزی های دورانساز به دست آمده و خواهد آمد. بشریت می تواند بخود ببالد و کاملا حق دارد که عمیقا به آینده خوش بین باشد. آینده مال ماست، مال خلق زحمتکش! ما مارکسیست- لنینیست ها به پیشرفت تاریخ باورداریم و به خاطر تحولات بنیادی درجامعه که رشد موزون و همه جانبه انسانیت را تامین کند می رزمیم و همه ترقیخواهان راستین و پیگیر را به این راه فرا می خوانیم. فلسفه مارکسیستی- لنینیستی چراغ راهنمای این مبارزه است.
شکوفانی، آزادی، سربلندی، بهروزی امکان پذیراست. به خاطرآن- با الهام ازدلاوران بلند آوازه قهرمانان گمنامی که سالهاست درراهش پیکارکرده و میکنند- برزمیم.


راه توده 168 25.02.2008

 

فرمات PDF :                                                                                                        بازگشت