|
قرن ٢١ در جهان
يک قطبی ويژه گی های خاص خود را دارد. اين ويژه گی ها با ويژه
گی های قرن ٢٠ قابل مقايسه نيست. قرن ٢٠ قرن انقلاب ها، قرن بر
چيده شدن سرمايه داری در قسمت مهم اروپا و آسيا، قرن آغاز
ساختمان جامعه عاری از طبقات متخاصم، قرن به قدرت رسيدن پائين
ها و تصاحب ثروت ملی از جانب توليد کنندگان ثروت بود.
ويژه گی قرن ٢١ بازگشت سرمايه داری به کشورهای غير سرمايه داری
از يک طرف، رشد نهضت استقلال طلبی در کشورهای کثيرالملله
وحمايت اين نهضت از جانب کشورهای بزرگ جهان و دست يابی بسياری
از ملت های"غير تاريخی"، باستقلال از طرف ديگر است.
در کشورهای کثيرالملله از جمله ايران و ترکيه، ملل غير حاکم با
ملت حاکم در مقابل هم قرار گرفته اند.
آذربايجانی ها و کردها در اواسط قرن بيست با اسنقاده از حضور
نيروهای متفقين در ايران به حقوق ملی خود دست يافتند. بعد از
خروج متفقين از ايران هزينه سنگين آنرا پرداختند. اما تاريخ در
يک جا نمی ايستد لذا بعد از خفقان سی ساله افق روشن برای همه
ملتهای ايران پديدار شد.
ترکها، کردها و ساير ملت های غير فارس، به حداقل حقوق ملی خود
دست يافتند. روزنامه و مجله کتاب بزبان مادری خود متتشر
نمودند. گام اول برداشته شد، تحصيل در مدارس بزبان مادری دومين
گامی بود که متاسفانه نگذاشتند برداشته شود.
اراده محکم ملل و اقوام غير فارسی برای رسيدن به خواستهای ملی
خود با مقاومت نا محسوس اما پيگيرانه روبرو گرديد. در نتيجه
رويا روئی وعدم گذشت از جانب طرفين حادثه، خرداد ١٣٨٥رخ داد.
مردم آذربايجان به خيابان ها ريختند، شيشه های بانگ ها مغازه
ها را شکستند. اما اين حرکت با مداخله نيروهای انتظامی سرکوب
شد و پايان يافت. دستگيری های کوتاه مدت با ابعاد محدود شروع
شد تا بدين وسيله از تکرار آن جلوگيری شود.
نهضتهای ملی با چنين ابعاد وسيعی در ايران تحت تأثير عوامل
خارجی شکل گرفت.
١- در عرض ١٠ سال ( ١٩٩٩- ١٩٩٠) در کشور همسايه شمالی ايران
دولت قدرتمند کثيرالملله شوروی به ١٥ دولت مستقل تقسيم شد.
٢- دولت نيرومند يوگسلاوی با فشار نظامی غرب – ( اروپا و
آمريکا) تکه- تکه شد. از زير خاکستر بمباران های بيش از دو
ماه، ٦ دولت مستقل سر بلند کرد.
٣- با سرکوبی دولت طالبان اوزبک ها، ترکمن ها و تاجيک ها هويت
قومی خود را باز يافتند.
٤- قزاقها، قرقيزها، اوزبک ها، ترکمن ها و تاجيک ها در آسيای
مرکزی اولين بار در تاريخ بشر به استقلال ملی نائل آمدند.
٥- در عراق نيز مداخله نظامی آمريکا امکاناتی به وجود آورد که
کردهای شمال عراق و شيعيان جنوب عراق به قدرت حکومتی دسترسی
پيدا کردند.
ايران و ترکيه نسبت به حل مسئله ملی در همسايه گی خود حساسيت
نشان ميدهند:
مقامات مسئول در برابر خواستهای فرهنگی ملتها و اقوام غير فارس
با گذشت مختصر، سکوت اختيار نمودند.
با چاپ کاريکاتورتحقيرآميز در روزنامه رسمی « ايران» مرزها
مشخص شد، مرحله موضعگيری نا مشخص پايان يافت. برای جلوگيری از
خواست های فرهنگی در آذربايجان همزمان با اعمال فشار، سناريوی
ديگری روی صحنه آمد. اين سناريو سال های رياست ملامحسنی ها،
مستوفی ها، ذوقی ها و ديگران نمايندگان فرهنگی تهران در
آذربايجان را تداعی می کند. شاگردان آذربايجانی به جرم صحبت به
زبان ترکی در مدارس جريمه می شوند.
« از اول سال جاری در سر کلاس ها صندوق جريمه گذاشته اند و هرکس
که ترکی حرف بزند بايد ٢٥ تومان به آن صندوق بريزد و در صورت
تکرار اين خطا تنبيه شده و جريمه اش را زياد می کنند» (از
آذربايجان اؤيرنجی حرکاتی «جنبش دانشجويان آذربايجان» قوشاچای
« مياندوآب»)
واکنش دانشجويان در برابر اين قبيل فشارها:
« ديوارهای دانشکده ها، تخته سياه های کلاسهای دانشگاه تبريز
بصورت وسيعی شعار نويسی گذاشته اند» اين شعارها عبارتند: « ترک
ديلی رسمی اولسون» « ياشاسين آنا ديلی" « ترک ديلينده مدرسه.
از اخبار و جنبش دانشجويان آذربايجان. ٥ مهر ماه ١٣٨٥.
فرزندان « خلف» تقی زاده ها، کسروی ها، رضازاده شفق ها، ثقة
الاسلام ها مبارزه بازبان ترکی را آغاز نمودند.
در تعاقب ممنوع الانتشار شدن نشريات دو زبانی، ( فارسی و ترکی
)
1- مجله «ديلماج» با در خواست شورای فرهنگ عمومی آذربايجان
شرقی تعطيل شد.
٢- بدستور اين شورا لوحه های سه زبانه معرفی شخصيتهای
آذربايجانی از پارک مفاخر آذربايجان ( طوبائيه) جمع آوری شد.
٣- خانه ستارخان خراب گرديد.
٤– ستاد دائمی اتحاد ملی وانسجام اسلامی توسط سازمان تبليغات
اسلامی آذربايجان شرقی تشکيل گرديد.
5- شورای فرهنگ عمومی ( بعد از آمدن رئيس جديد سپاهی، اطلاعاتی
اداره کل فرهنگ فعاليت خود را آغاز کرد.)
6- اقدامات اين شورا: الف- تعطيلی آموزشگاه موسيقی آذربايجان،
ب- ممنوعيت کلاسهای رقص آذربايجان:
پ- مغازه داران، کارخانه داران و اصناف بايد از نامگذاری
محصولات ومحل کارشان بزبان ترکی خودداری کنند.
ث- صاحبان مغازه هائی که اسامی ترکی دارند اسامی مغازه های خود
را تغيير دهند. در غير اين صورت مغازه های آنان تعطيل خواهد
شد.
7- کتابخانه «تربيت» کتابخانه « معارف» ناميده شد.
8- بازار نشريات هم چون « ايران شمالی » ونشريه « اران» گرم
است.
اينست نتيجه تحريکاتی که بدست کاريکاتور نويسان روزنامه ايران
حاصل شد. جوانان حساس آذربايجانی به دام اين تحريک افتادند.
چيزی که بعد از انقلاب بهمن بدست آورده بودند بعد از 2 خرداد
1385 از دست دادند و از امکان نوشتن مطالب بزبان مادری نيز
محروم گرديدند.
مردم ايران در درجه اول مردم آذربايجان 150 سال است با سرنوشت
مشابه روبرومی شوند و در آينده نيز روبرو خواهند شد.
راه توده 154
29.10.2007
|
