مرگ سمندریان
آخرین شاگردان "نوشین"
صحنه زندگی را ترک می کنند

حمید سمندریان، از انگشت شمار شاگردان عبدالحسین نوشین، پدرتئاتر نوین ایران، در 81 سالگی در تهران بدرود حیات گفت. نوجوانی محصل بود که شاگرد نوشین شد و 17 ساله بود که نوشین را به بهانه تیراندازی به شاه – سال 1327- دستگیر و زندانی کردند. نوشین سپس، در جمع زندانیان توده ای که از زندان شاه فرار بزرگ را سازمان دادند، از زندان قصر گریخت و از ایران خارج شد.
سمندریان در کنار حسین خیرخواه، شباویز و نصرت کریمی در آن کلاس های هنرپیشگی شرکت کرد که زیر نظر عبدالحسین نوشین اداره می‌شد. سمندریان پس از کودتای 28 مرداد و سلطه کودتاچی ها بر تئاترهای لاله زار و جلوگیری از فعالیت خلاق بازیگران آن، بدلیل علاقه ای که به موسیقی داشت و خود نیز ویلن می زد، راهی اروپا شد و وارد کنسرواتور عالی موسیقی و هنرهای نمایشی هامبورگ گردید اما موسیقی را رها کرده و شش سال تحت آموزش ادوارد مارکس یکی از استادان برجستهٔ تئاتر اصول ومبانی کارگردانی و بازیگری را آموخت.
پس از پایان این دوره به دعوت ادارهٔ هنرهای نمایشی دراماتیک ادارهٔ کل هنرهای زیبای ایران به کشور بازگشت و بسرعت نمایشنامهٔ "دوزخ یا در بسته" اثر ژان پل سارتر را در تالار نوبنیاد همین اداره به روی صحنه برد و با همکاری مهدی فروغ هنرستان آزاد هنرهای دراماتیک وابسته به هنرهای زیبای کل کشور را بنیان نهاد و سپس مبتکر دانشکدهٔ تئاتر دانشگاه تهران شد و تا پایان عمر به تدریس تئاتر ادامه داد. تا آن که سرانجام بیماری سرطان کبد او را از ایران گرفت: پنج‌شنبه ۲۲ تیرماه.
پیش از انقلاب 57 با "هما روستا" دختر زیبای "رضا روستا"، عضو رهبری حزب توده ایران و رئیس و بنیانگذار شورای متحده کارگران ایران ازدواج کرد. هما روستا از اتحاد شوروی به خواست خویش و موافقت دربار شاهنشاهی به ایران بازگشته بود. این ازدواج تا پایان زندگی سمندریان باقی ماند و در آخرین لحظات زندگی سمندریان نیز هما روستا بر بالین او بود. همچنان که در تمام مراحل تشییع جنازه و خاکسپاری سمندریان در صف اول بود. هما روستا که تحصیلات عالیه تئاتر و هنرپیشگی را در اتحاد شوروی به پایان رسانده است، پس از بازگشت به ایران در چند فیلم فارسی بازی کرد و سپس صحنه تئاتر را به پرده سینما ترجیح داد. شورای متحده کارگران ایران در سالهای پیش از کودتا بنیانگذاری شد.