یکی از بزرگترین عملیات مخفی سازمان سیا آمریکا«مرغ مینا» نام گذاری شد. تا کنون بخش زیادی از اسناد مربوط به این عملیات طبقه بندی شده اند. ما جزییات زیادی از این مسئله نمی دانیم، اما بر اساس گزیده‌های جداگانه و پراکنده می توان خطوط کلی طرح را بازسازی کرد. هدف از این عملیات برقراری کنترل سیا بر رسانه های همگانی در آمریکا و خارج از آن از راه ایجاد یک شبکه اطلاعاتی گسترده در نشریات و آژانس های خبری جهان و رادیو و تلویزیون بود. یکی از منابع اصلی اطلاعات در مورد این موضوع کتاب روزنامه نگار آمریکایی «دبورا دیویس» بنام« کاترین کبیر- کاترین گراهام و امپراتوری واشنگتن پست وی» است. این کتاب چهل سال پیش در سال 1979 منتشر و به آن عنوان عملیات «مرغ مینا» داده شد. در این کتاب بسیار درباره خود کاترین گراهام (1917- 2001)، صاحب واشنگتن پست و مشارکت شخص وی در این عملیات صحبت می شود. تقریبا سه دهه پیش برای من پیش آمد که با این خانم در واشنگتن ملاقات کنم. آن زمان او از کار کناره گرفته بود و من برای نخستین بار درباره عملیات «مرغ مینا» شنیده بودم، اما نه از کاترین، بلکه از کس دیگری که در نشستی شرکت کرده بود و برایم توضیح داد که این زن کیست. در واقع این روزنامه آمریکایی پیشرو همراه با فیلیپ گراهام همسر کاترین یک شرکت کننده فعال در عملیات سازمان سیا بودند، که در دستان آنها سکان واشنگتن پست قرارداشتند. در سال 1963فیلیپ گراهام خودکشی کرد و «کاترین» ضمن ادامه و تعمیق همکاری با سازمان اطلاعات سکان روزنامه را بدست گرفت. بعید نیست که تصمیم «دبورا دیویس» برای نوشتن کتابی درباره  کنترل سیا بر رسانه های همگانی تاثیر داشته است بر بازتاب انتشار مقالات کارل برنشتاین در  20 اکتبر سال  1977 درباره «سازمان سیا و رسانه های گروهی» در مجله معروف و شناخته شده مخالف بنام «رولینگ استون». براساس ارزیابی «برنشتاین» سازمان سیا در ربع قرن موفق شد حدود 400 روزنامه نگار آمریکایی را استخدام کند.

انتشار کتاب «دبوری دویس» مثل انفجار بمب بود. به دستور «بالا بالاهای» اداره نشریات دستور داده شد که کتاب را از شبکه توزیع خارج و نابود کنند. 20 هزار نسخه کتاب از بین برده شد، اما بخشی از تیراژ موفق شد بدست خوانندگان برسد. علیه«دبوری دیویس» افترا و تهمت آغاز شد. «مطالعاتی» منتشر شدند که در آنها این نویسنده «لغزش ها» و «ابهاماتی» را فاش کرده است. اما همه اینها حقیقت وجود پروژه «مرغ مینا» را رد نکردند. همانطور که رویدادهای بعدی نشان دادند، مهمترین تحلیل «دوبرا دیویس» کاملا دقیق بوده است در سال 2007 بریده هایی از پرونده سازمان سیا با عنوان رمز «جواهرات خانوادگی» منتشر شد. پرونده ای با حجم بیش از 700 صفحه را به دستور «جمیس شلزینگر» که در فوریه سال 1973 به مقام مدیر سازمان سیا رسید تهیه کردند. او از فعالیت سلف خود «ریچارد هلمز» و دیگر مدیران این دفتر بسیار نگران بود، زیرا اطلاعاتی درباره روشهای«سخت» کار سیا در مطبوعات درز کرده بودند. کنگره آمریکا  تحقیقات روی آنها را آغاز کرد. "شلزینگر" از همکاران خود خواست تا اطلاعاتی در باره عملیاتی «که می توانند بعنوان نقض آیین نامه اداره تعبیر شود» را ارائه بدهند. در پرونده «جواهرات خانوادگی» عملیاتی که «مرغ مینا» نامیده شد، درمیان بود. در سال 2007 جزییات جدیدی که به این عملیات مربوط است در خاطرات«هیو ویلفورد» بنام «جاسوس آمریکایی: سرگذشت مخفی من در سازمان سیا، واترگیت و رویدادهای بعدی» فاش شد. در سال 2008 این نویسنده کتاب« وُرلیتزر مقتدر: چگونه سیا آمریکا را بازی داد» را بیرون داد؛ دراین کتاب برخی جزییات پروژه «مرغ مینا» ارائه شدند. داده ها درباره  زندگی نامه «هیو ویلفورد» بسیار کم است. در انگلستان متولد و تحصیل کرده و دیرتر به آمریکا کوچ می کند و کارمند سازمان سیا می شود. وی از سال 2015 استاد تاریخ در دانشگاه کالیفرنیا (دانشگاه ایالتی کالیفرنیا،لانگ بیچ) بود.«ویلفورد» توجه ویژه ای به عملیات«واترگیت» داشت. عملیات مورد نظر تخلفات متعدد سازمان سیا آمریکا در مورد موازین  آیین نامه اداری را آشکار می کرد. هنگام  تحقیات کنگره آمریکا نقش سیا در رسوایی عملیات«مرغ مینا» نیز درمعرض دید قرار گرفت. هر سال حقایق بسیار بیشتری انباشته می‌شدند. در سال 1975 در مجلس عالی کنگره آمریکا گروه کاری ویژه ایجاد شد که عنوان«کمیته چرچ» را حمل می کرد - به نام سناتور«فرانک چرچ»(سناتور عضو حزب دمکرات از ایالت آیداهو). دیرتر این کمیسیون به کمیته دائمی موجود سنا در زمینه تجسس و شناسایی تبدیل شد. در فعالیتهای این کمیسیون عملیات «مرغ مینا» نه در حاشیه بلکه در مرکز توجه قرار گرفت.

در سال 1976 این کمیسیون به همراه کمیته های مختلف گزارش نهایی کنگره آمریکا را درمورد کمیته انتخاب برای بررسی عملیات دولت با توجه به فعالیت های اطلاعاتی تهیه کردند. در صفحات 191-201 سند مورد نظر بطور مفصل درباره تهاجم سازمان سیا به رسانه های آمریکایی و خارجی بمنظور تحریف اخبار عمومی و اجتماعی صحبت می شود. برای نمونه در گزیده ای از گزارش آمده است:«سازمان سیا در حال حاضر شبکه ای از صدها نفر در سراسر جهان را حمایت می کند که اطلاعات سازمان سیا را ارائه می کنند و در زمان لازم در تغییر افکار عمومی بوسیله تبلیغات پنهانی می کوشند. این افراد دسترسی مستقیم سیا به تعداد زیادی روزنامه ها و نشریات دوره ای، شمار بزرگی مطبوعات و خبرگزاری ها و رادیو و تلویزیون، موسسات چاپ و انتشارات تجاری و دیگر رسانه های همگانی خارجی» فراهم می کنند. براساس ارزیابی این گزارش تحریف اخبار جامعه جهانی برای مالیات دهندگان آمریکایی در حدود 265 میلیون دلار در سال هزینه برداشته است (داده های سال 1976). اطلاعات دقیقی درباره آنکه چه زمانی عملیات«مرغ مینا» آغاز شده وجود ندارد. برخی شروع آنرا به «کورد میر جونیور» که در سال 1951 وارد سازمان سیا شد و بلافاصله ایده این طرح را تهیه کرد، ربط می دهند. هنگامی که در 1953 «آلن ولش دالس» رهبری سازمان سیا را بعهده گرفت، اجرای عملی این طرح آغاز شده است. برخی شروع طرح را به اواخر سالهای دهه 1940 نسبت می دهند و آنرا با نام «فرانک گاردینر ویزنر» پیوند می زنند که  وی در سال 1948 به عنوان رئیس «دفتر پروژه های ویژه سازمان سیا» منصوب شد، که بزودی این دفتر به اداره هماهنگی سیاسی تغییر نام داد و به یکی از واحدهای کلیدی عملیات مخفی سازمان سیا تبدیل شد. به «ویزنر» دستور داده شد که طرحی را با هدف «تبلیغات»برای مبارزه اقتصادی،اقدامات پیگیرانه مستقیم، از جمله کارشکنی، ضد کارشکنی، اقدامات انحلال و تخلیه؛ خرابکاری علیه کشورهای متخاصم از جمله حمایت از گروه‌های مخفی مقاومت و عناصر محلی ضد کمونیست در کشورهای جهان آزاد که زیر تهدید قرار دارند »تهیه کند (دیوید ویز و توماس راس. دولت نامریی.1964). یکی از نخستین اهداف «ویزنر» در چارچوب عملیات«مرغ مینا»استخدام «فیلیپ گراهام» بود که واشنگتن پست را اداره می کرد. از سال 1953 در حوزه نفوذ «مرغ مینا» 25 روزنامه و خبرگزاری های تلگرافی آمریکایی قرار داشتند. در این عملیات 3 هزار کارمند سازمان سیا و خبرگزاری ها مشارکت کردند. سنگرهای اصلی«مرغ مینا» «ای بی سی»، «ان بی سی»،«سی بی اس»،«نیوزویک»،« آسوشیتدس پرس»،«یونایتد پرس انترناسیونال» ،«رویترز»، «هرست نیوزپیپر»،« اسکریپس هاوارد» و امثال آن بودند.

یکی از روشهای کار عبارت از خنثی کردن فعالیت آن روزنامه نگارانی بود که با اصول عقیدتی«کمیته منطقه ای واشنگتن» سازگار نبودند. برای این امر به بی اعتبار کردن و استهزاء و تمسخر افراد نامطلوب متوسل می‌شدند. به همین دلیل نام عملیات - «مرغ مینا» است. استهزاء و تمسخر دلالت بر به جریان انداختن واژه های جدید داشت و به واژه های قدیمی سایه روشن ها و معانی جدید می بخشید. یکی از نمونه ها – راه اندازی الگو و کد زبان شناسی، «تئوری توطئه» توسط سیا است. این واژه از کلمه انگلیسی «تبانی و توطئه» گرفته شده و در لغت نامه های قدیمی معنی نخست آن« سری بودن، پنهانی بودن» است. برای اینکه پای روزنامه نگاران و پژوهشگران را از مطالعه فعالیتهای انجمنها و جمعیتهای مخفی، دنیای پشت پرده و هر آنچه که بهرترتیبی نخبگان جهانی از چشم عموم پنهان می کنند را ببرند، با معنی نخست واژه «تبانی و دسیسه» «توطئه» را انجام دادند. آنرا به یک ننگ تبدیل کردند که تا به امروز به هرکسی که تلاش می کند حقیقت جهان پشت پرده را به مردم گزارش دهد مطرح می کنند. پس از تحقیقات و شنیده ها در کنگره آمریکا تصمیم به ممنوعیت سازمان سیا برای ادامه عملیات «مرغ مینا» گرفته شد. در سال 1976 «جرج دابلیو بوش» بعنوان مدیر سازمان سیا منصوب شد و سیاست جدیدی را اعلام کرد: « از این لحظه سازمان سیا به هرگونه روابط پولی یا قراردادی با خبرنگاران رسمی یا غیر رسمی، منصوب شده در هر خبرگزاری تلگرافی، روزنامه، نشریات دوره ای، شبکه ها یا ایستگاه های رادیویی یا تلویزیونی وارد نخواهد شد».

اما وی افزود که سازمان سیا از این پس«استقبال» خواهد کرد از همکاری داوطلبانه با روزنامه نگاران. بخوبی روشن است که توافق و رضایت داوطلبانه به همکاری با سازمان سیا همیشه زیر نفوذ استدلالی مانند پول ارائه می شود. در اینجا بخشی از اثر فیلسوف معروف «آلکساندر زینوویف» بنام« غرب. پدیده غرب گرایی» را می آورم که در آن وی نشان می دهد که رسانه های جهانی چگونه عمل می‌کنند و به وجود«دستهای نامریی» کنترل کننده آنها»اذعان می کند:«ظاهرا هیچ مرکز کنترل رسانه ای جود ندارد. اما در حقیقت آن به گونه ای عمل می کند که گویی دستور العمل هایی را از یک مرکز رهبری کننده خاص شبیه کمیته مرکزی حزب کمونیست اتحاد شوروی دریافت می کند. همین جا است که این رسانه ها یک «دست نامریی» خود را دارند».

این مسئله تقریبا بطور علمی مورد مطالعه قرار نگرفته است. داده ها در مورد این «دستهای نامریی» بندرت چاپ می شوند. این حلقه از افراد نسبتا کمی تشکیل شده است که توصیه هایی که توسط حلقه وسیع تری از سیاستمداران، بازرگانان، سیاست شناسان، روزنامه نگاران، مشاوران و غیره تدوین شده اند را تصویب می کنند و علایمی را برای فعالیتهای هماهنگ رسانه ای در مورد مسائل مشخص می دهند. شمار زیادی کارمندان با تجربه در موسسات رسانه ای وجود دارند که بلافاصله رهنمودها جدید را حدس می زنند و حتی از«بالاترین مقام ها»پیشی می گیرند. و در عمل بی درنگ ارتش عظیمی از مجریان وارد کار می شوند،که آماده اجرای هرگونه ماموریت با روح رهنمودهای جدید هستند. بین افرادی که این مکانیزم را تشکیل می دهند، تماسهای شخصی بیشماری صورت می گیرد. تقریبا در تمامی کار این مکانیزم نوعی عملکرد خود سازماندهی جاری است. چنین مکانیزمی پنهان و مخفی است و از حملات خارج آسیب پذیر نیست».(نگاه.زینوویف.آ. غرب. آثار منتخب(مجموعه). 2018). کارشناسان معتقدند که انحلال کامل عملیات «مرغ مینا» روی نخواهد داد. نوک طرح «مرغ مینا» در گزینه کنونی آن روسیه را نشانه رفته است. سنت فعالیتهای سازمان سیا با روزنامه نگاران خارجی هنوز زنده است.

https://www.fondsk.ru/news/2019/08/15/operacia-peresmeshnik-48796.html

https://telegram.me/rahetudeh

        پیج فیسبوک راه توده