راه توده                                                                                                                                                          بازگشت

 

 

مجله "خواندنی ها"(سال 1330) را ورق می زنیم

تاریخ دهه 30

از زبان مطبوعات آن دهه

سل جدیدی که بنام ملیون و طرفداران راه مصدق فعالیت می کند و یا می خواهد فعالیت کند، اگر دنباله رو غفلت ها و سکوت ها و وارونه جلوه دادن واقعیات بقایای نسل جنبش ملی دهه 30 بشود، از تاریخ درس نگرفته و اشتباهات را تکرار خواهد کرد. بسیاری از حوادث کنونی ایران، نه تنها ریشه در آن گذشته دارد، بلکه حتی تقلیدی از آن گذشته است. ما این واقعیت را به استناد مطبوعات آن دوران نشان خواهیم داد.

عکس: حزب توده ایران در دولت قوام: شماره 11 دکتر یزدی دبیر کمیته مرکزی حزب، شماره 10 دکتر کشاورز عضو هیات اجرائیه حزب  و ایرج اسکندری عضو هیات اجرائیه حزب که بعدها دبیراول حزب شد)

 

   

 

 

حزب توده ایران در دولت

 درباره فعالیت حزب توده ایران در جنبش ملی دهه 1330 و همچنین مخالفت رهبری حزب ما با کابینه اول دکتر مصدق سخن بسیار گفته و شنیده و منتشر شده است. نکاتی در باره این دوره وجود دارد که ملیون و غیر ملیون نمی خواهند آن را مطرح کنند. ضمن اینکه نسل حاضر در صحنه آن دوران تقریبا دیگر یا در حیات نیست و یا اگر هست، فعالیت مستقیم و چندانی در آن دوران نداشته است. حالا، ما با مشکل دیگری روبرو هستیم و آن نسل جدیدی است که با افکار غیر چپ و متمایل به افکار ملیون آن دوران آغاز به فعالیت کرده و متاسفانه آگاهی آنها از آن دوران خلاصه است به آنچه که نسل قبلی گفته و نوشته است.

آنها که رفتند نگفتند و نپذیرفتند که در درون دولت مصدق، بودند تصمیم سازانی که می دانستند دولت مصدق را می خواهند به مسلخ کودتای دربار شاهنشاهی ببرند. برای این سیاست، آن ها نه تنها مانند همین دورانی که شاهدش بودیم و هستیم مسئله آفرینی خیابانی میکردند و سرنخشان به دربار شاه بند بود (چنان که در جمهوری اسلامی به بیت رهبری بند است)، بلکه گام به گام سیاست "تفرقه" در جنبش ملی، محدود کردن آزادی ها و خیزهای نیمه کودتائی را پیش می بردند.

ما شک و تردید جدی داریم، که ملیونی که اکنون بعنوان نسل قدیم شناخته می شوند و در دوران مصدق جوان و حتی نوجوان بودند، حتی زحمت مرور دوباره و ضروری مطبوعات دوران مصدق را هم به خود داده باشند و یا بدهند و یا به نسل جدید و جوان کنونی توصیه کنند آن مطبوعات را بخوانند. درباره این گروه ما حتی تردید داریم که اخبار کنونی داخل کشور را هم با دقت دنبال کنند، چه رسد به مرور مطبوعات دوران دولت دکتر مصدق و جنبش ملی!

کوششی که ما برای ورق زدن مطبوعات دهه 30 کردیم به قصد تشویق هر دو طیف بود.

آنچه را می خوانید، بخشی هایی از مطالب و اخبار مجله "خواندنی ها" در ابتدای سال 1331 است. مجله ای که در آن دوران و زیر فشار جنبش، خود را ستون فقرات مطبوعات غیرحزبی معرفی می کرد، گرچه نان را اغلب به نرخ قدرت و دربار شاهنشاهی می خورد و سرانجام نیز به یکی از ارگان های مطبوعاتی دربار علیه مصدق و سپس مدافع کودتای 28 مرداد تبدیل شد و صاحب امتیاز و مدیرمسئولش "امیرانی" تا پایان نیز از حمایت دربار مقتدر پس از کودتا برخوردار ماند. در موج اعدام های بی حساب و کتاب پس از انقلاب او را هم اعدام کردند.

در مرور اخبار خواندنی ها میرسیم به بستن دفاتر حزب توده ایران و یورش و دستگیری توده ای ها در سال 1331 یعنی در دولت مصدق و خبر اعلام حکومت نظامی به بهانه جلوگیری از تشویش اذهان عمومی و هرج و مرج (استدلال هایی مشابه استدلال های جمهوری اسلامی) و توطئه کشاندن تظاهرات خیابان به سمت سفارت اتحاد شوروی وقت، با این هدف که توده ای ها برای فرار از زیر باطوم و سرنیزه سربازان حکومت نظامی به داخل سفارت بروند و سپس در بوق کنند که توده ای ها به سفارت شوروی رفتند!

چقدر بهانه ها و توطئه ها، در اهداف و شیوه ها شباهت به رویدادهای جمهوری اسلامی دارد!

نکته جالب دیگری که در مرور مجله خواندنی ها به آن بر می خورید آنست که حکومت نظامی از روی سر نخست وزیر اعلام می شود. یعنی درکابینه مصدق بودند کسانی که همسو با شاه زمینه حکومت نظامی را فراهم می ساختند و شهربانی و ارتش را بنام دولت به خیابان می کشاندند. درست شبیه به خیابان کشاندن نیروی انتظامی و سپاه پاسداران (البته در لباس شخصی)!

ما از شماره آینده راه توده مجله خواندنی ها را برای شما ورق می زنیم تا با تاریخ گذشته به زبان خبرها و نه شایعات آشنا شوید.

 

تلگرام راه توده:

https://telegram.me/rahetudeh

 

 



 

 

        پیج فیسبوک راه توده

 

 

 

                        راه توده شماره 754 - 20 شهریور ماه  1399

 

                                اشتراک گذاری:

بازگشت