|
هفته گذشته "حسین سلاح ورزی" نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران، یعنی یکی از
کانون های قدرت اقتصادی که تاکنون توانسته مانع تصویب لایحه تشکیل وزارت
بازرگانی شود و شورای نگهبان نیز دنباله رو آن بوده است در توئیتی نوشت:
"کسی که ممنوعیت واردات را برای رونق تولید تجویز می‌کند، یا خیرخواه ملت
نیست یا در عمرش نه یک روز کار تولید کرده و نه ساعتی کار تجارت. محدود
کردن واردات برای حمایت از تولید داخل رانت دادن به تولید کننده ناتوان و
ناکارآمد از جیب مصرف کننده نگون بخت است."
گردانندگان اتاق بازرگانی باز شدن راه واردات تولیدات خارجی به ایران و
نابود شدن صنایع و کارگاه‌های زیرفشار رقابت خارجی و مشکلات داخلی را موجب
افزایش "رقابت" و در نتیجه بهبود کیفیت کالاها و تولیدات ملی معرفی
می‌کنند.
این ادعاها در حالی عنوان می‌شود که دولت چین واردات زعفران از ایران را
ممنوع کرد، زیرا در داخل کشور خود به تولید زعفران مشغول شده است! اگر
"رقابت" موجب بهبود کیفیت می‌شود چرا چین بجای تشویق ورود زعفران که به
"بهبود کیفیت" بیانجامد، جلوی ورود آن را گرفته است؟ همین وضع در مورد
اروپا که جلوی ورود خودروی چینی را به بازار خود گرفته نیز جاری است. اروپا
که همین الان هم کیفیت خودروهایش خوب است، چرا جلوی ورود خودروی چینی را
گرفته است؟ جز اینکه نگران تاثیر آن بر بازار داخلی و فروش نرفتن خودروهای
داخلی می شود؟ کسانی که با وضعیت خودروی چینی آشنا هستند می‌دانند که این
خودرو در 10 سال گذشته چنان پیشرفتی که خودروسازی ایران در پنجاه سال گذشته
داشته نکرده است. اروپا نگران ادامه همین وضع و توان رقابت این خودرو در
اروپاست.
آن "رقابت" که در یک دوران به بهبود کیفیت کالاها انجامید با آن "رقابت" که
اتاق بازرگانی از آن دفاع می‌کند دو چیز مختلف و متضاد هستند. رقابت اول،
رقابت میان دو تولید کننده هم سطح بود. دو تولید کننده که از نظر توان
اقتصادی و فنی به هم نزدیک بودند و هستند، رقابت آنها می‌تواند، در شرایط
معین، به بهبود کیفیت کالاها یاری رساند. ولی همیشه، در همه رشته ها و در
هر شرایطی اینطور نیست. هم اکنون در خود غرب هم بسیاری شرکت‌های بزرگ بجای
"رقابت" با هم ترجیح می‌دهند با هم همکاری کنند و گاه در هم ادغام
می‌شوند برای اینکه دیگر رقابت نکنند؛ چرا که هزینه رقابت بر دوش بنگاه و
اقتصاد کشور و بهای کالا و مصرف کننده می‌افتد. چه دلیلی وجود دارد که دو
بنگاه با هم رقابت کنند تا در نهایت کالایی مشابه هم را بیرون دهند؟ مانند
رقابتی که هم اکنون میان بسیاری از بنگاه‌های تولید کننده تلفن همراه یا
تلویزیون وجود دارد که در نهایت کالاهایشان شبیه یکدیگر است. در حالیکه آن
هزینه‌هایی را که هر یک جداگانه صرف تحقیق و توسعه می‌کند اگر جمع کنند
می‌توانند با صرفه جویی بسیار، پیشرفت‌های سریعتر و بسیار چشمگیرتری داشته
باشند و در نهایت کالایی پیشرفته تر و ارزانتر در اختیار مصرف کننده و مردم
قرار دهند. در واقع "رقابت" اکنون خود به کانون اتلاف سرمایه و به یکی از
عوامل مهم تخریب بیسابقه طبیعت منجر شده است.
بنابراین مسئله آن "رقابت" که به بهبود کیفیت کالاها می‌انجامید مربوط به
شیوه تولید سرمایه‌داری، آن هم در دورانی است که در حال گسترش بوده است. در
کشورهایی مانند ما که از یکسو با رقابت بنگاه‌های بزرگ جهانی، از سوی دیگر
با قدرت سیاسی و اقتصادی یک سرمایه داری تجاری داخلی غیرملی و ضدتولیدی و
بالاخره با مشکل کمبود سرمایه مواجه هستیم؛ بجای رقابت و اتلاف منابع و صرف
هزینه‌های جداگانه باید به ایجاد مراکز بزرگ تحقیقاتی اندیشید و همه
سرمایه‌ها و ظرفیت‌ها و توان‌ها را باید هرچه بیشتر متمرکز و صرف تحقیق
برای پیشرفت صنعتی و بهبود روش‌های تولیدی کرد.
اما آن رقابتی که اتاق بازرگانی از آن دفاع می‌کند اصلا به عرصه صنعت و
تولید و آنچه در بالا گفتیم مربوط نمی‌شود. این رقابت میان سرمایه تجاری
ایران با صنعت و سرمایه صنعتی ایران است. در واقع سرمایه تجاری ایرانی به
عنوان شریک و کارگزار و گماشته سرمایه صنعتی بیگانه می‌خواهد با صنعت و
صنعتگر ایرانی "رقابت" کند و مدعی است این "رقابت" به بهبود کیفیت تولید
می‌انجامد! اینان غم بهبود کیفیت را ندارند، یقین به نابودی صنعت داخلی در
برابر صنعت خارجی دارند و سودی که در این میان به عنوان واسطه و کارگزار و
واردکننده بدست خواهند آورد.
صنعت ما برای بهبود روش‌های تولیدی خود نه به واردات از خارج نیاز دارد، نه
به "رقابت" نابود کننده با کالاهای برتر و ارزانتر خارجی، و نه به رقابت
میان سرمایه‌های داخلی. "تمرکز" سرمایه‌ها و منابع در بنگاه‌های بزرگ تحقیق
و توسعه شرط و پیش نیاز اصلی پیشرفت صنعتی و تولیدی در ایران است.
تلگرام راه توده:
https://telegram.me/rahetudeh
|
