|
بخش خصوصی
بخش خصوصی رانت خوار تقريبا تمامی عرصه ها را بدست گرفته است و جايی نيست
كه با رانت و فساد و وام بانكی- حتی گاه به زور- به چنگ نياورده باشد. مثلا
صنعت هوائی را در نظر بگيريد. از هواپيما و خطوط هوائی مثل زاگرس و آريا و
اترك و تابان و قشم و كيش و خطوط ديگر تا فروش چای و قهوه در فرودگاه.
سيستم امنيتی و مخابراتی فرودگاه ها، شركتهای حمل و نقل بار فرودگاه ها،
شركت های تاكسيرانی فرودگاه ها، الی آخر همه در اختیار همین بخش است. البته
نباید فراموش کرد که بخشی از سپاه و روحانیون حکومتی نیز خود آلوده این بخش
است.
معروف ترين و دردسرساز ترین اينها برای زندگی روزانه مردم مخابرات است كه
با تصاحبش بخشهای سود آور، آن را به شركت های اقماری خود واگذار کردند.
زمين خواری يكی از شرم آورترين عرصه های فعالیت شرکت های وابسته به بخش
خصوصی و برخی فرماندهان آلوده به ثروت و تجارت است. از دشت تا كوه و از کوه
تا جنگل را بنام خودشان سند زده اند.
این حركت گاه دراین و یا آن دولت كنُد شده، اما قدرت پولی که آنها در دوران
احمدی نژاد بدان دست یافتند چنان است که در شهرهای کوچک و روستاهای دوردست
همچنان مشغول سند زدن و تصاحب اند.
"لویزان" یک میان پرده از فاجعه است. کافی است هنگام کوه پیمائی در کوه های
اطراف تهران، با دقت بیشتری به دامنه ها نگاه کنید. گاه تا کمر کوه ها سیم
خاردار کشیده شده و تابلوئی با این مضمون نصب شده: «اینجا ملک خصوصی است».
این تابلوها را شرکت هایی که دُم خود را به سپاه گره زده اند و از رانت آن
بهره می برند نصب کرده اند. آنها روی تمامی قراردادهای ترخيص كالا،
قراردادهای بندری، قراردادهای نفت و گاز عسلويه و غيره دست گذاشته اند و
منافع را به طرف شرکت های اقماری خود که پیشقراولان جبهه چاپیدن کشورند سوق
می دهند.
درک ابعاد دشواری مقابله با این وضع قابل تصور نیست و آنها که زبان به نقد
می گشایند هنوز نمی دانند در دوران احمدی نژاد چه بر سر کشور آمد.
نقدینگی
مسئله بسیار مهم دیگر میزان نقدينگی بی سابقه ایست كه در کشور بوجود آمده
است. آن نقدینگی هائی را که زنده یاد کیانوری در پرسش و پاسخ های خود نسبت
به آن هشدار میداد را فراموش کنید، زیرا در مقایسه با وضع امروز، استخری
بود در برابر دریا. همین نقدینگی است که بزرگترین تورم و گرانی را موجب شده
و سرنوشت سیاسی کشور را رقم می زند. حجم پول و جابجايی و شستشوی آن
باورنکردنی است. هر دولتی اگر بتواند این نقدینگی را همزمان با تحریم های
امریکا به سمت تولید و صنعت هدايت كند یکی از تاریخی ترین یادگارها را از
خود بر جای خواهد گذاشت. این نقدینگی غول بی شاخ و دمی است كه هر لحظه می
تواند از کوزه در آمده و همه چيز را ویران کند.
چالش فرهنگی
موضوع بعدی نبرد فرهنگی مردم و مرتجعین مذهبی است که آنها را بعنوان تندرو
معرفی می کنند. اين نبرد بوضوح در همه شهرها جریان دارد.
طبقه متوسط
این اصطلاح که بار ایدئولوژیک ندارد اما بخشی از واقعیت در آن نهفته در
دوران ریاست جمهوری محمد خاتمی، از طریق مطبوعات رایج شد و همچنان رایج
است.
در بخش هائی از این باصطلاح طبقه، تجمل گرايی، خودپسندی، عدم توجه به
مطالعه و تفکر، بی تفاوتی، سادگی مفرط در درك مناسبات اجتماعی بشدت رشد
کرده و همچنان در انتظار سقوط و تمام شدن کار حکومت ادامه دارد. البته باید
توجه داشت که در جامعه شهرنشين ما، اين باصطلاح طبقه عليرغم فشارهای سخت
حكومت باز هم پر تعداد است.
فساد گسترده
فساد سنگين و گسترده حکومتی در تمام رگ و ریشه های حکومت رخنه دارد. این
فساد به "سرطان خون" ی می ماند که در تمام بدن حکومت در حرکت است و
محاکماتی که برای مبارزه با آن تشکیل می شود نه جدی است و نه مردم آن را
باور دارند. حکومت شاخه ها را می زند اما تنه درخت و ریشه های آن باقی است.
دادگاه چای دبش آخرین نمونه این نمایش و نا باوری مردم به عزم حکومت برای
مبارزه با فساد در درون خود حکومت است.
شهرداری و نیروی انتظامی بعد از قوه قضائیه آلوده ترين ارگان نظامی و غیر
نظامی کشورند.
در داخل حکومت و دولت
وزارت اطلاعات، علیرغم تکرار مشمئز کننده جمله "سربازان امام زمان" بی رمق
ترین و بی خاصیت ترین نهاد امنیتی برای حفظ امنیت واقعی جامعه و کشور است.
نه شناختی از تحولات درونی جامعه دارد، نه زبانی برای ارتباط با مردم و نه
اعتباری در میان مردم. یگانه شهرت کنونی آن در میان مردم همان پر کردن
زندانهاست.
تغییرات رفتاری مردم
تغييرات رفتاری مردم بسیار جالب است. این شاید ناشی از اثرات تغيير نسل در
جامعه باشد. از نوع لباس، پوشيدنی های تازه خانم ها و دخترخانم ها تا پسران
جوان و بالاخره مبارزه با حجاب اجباری که دیگر یک امر زنانه نیست بلکه
ابزاری شده علیه حکومت.
نوع گفتار مردم که استفاده از مفاهيم و كلمات ساده است، تا حدود زیادی ناشی
از اثر هنر در جامعه است. مثلا موسيقي امروز از موسیقی سالهای گذشته که
متاثر بود از موسیقی لس آنجلسي بکلی فاصله گرفته است. خوانندگان داخلی با
استفاده از سازهای ايرانی كارهای جديدی خلق می کنند که واقعا شنیدنی است.
همايون شجريان را خيلي گوش ميدهند و كارهايش با خارج شدن از رديف های
ايرانی و خلق يكسری آهنگهای شاد و حماسی مورد پسند وسیع جوان ها واقع شده و
فعلا شمار زیادی از خوانندگان تازه به میدان آمده از او تقلید می کنند.
علائق مردم در غذا خوردن اندكی تغيير كرده که البته نبايد فراموش كرد که
همه اين تغييرات در طبقات میانی جامعه است و حکایت زندگی فرودستان شهری
همان حكايت قدیمی فقر و تنگدستی است.
رفتار های داش مشتی پسند و حتی باصطلاح "عشق لاتی" در حرف زدن در میان این
فرودستان بشدت رایج است. اما از میان همین قشر و طبقه نیز که نیمی از زن
های آن چادری اند نسل جوان تحصيل كرده و بسيار با ادب را شما می بینید و با
آنها برخورد می کنید.
تغییرات در سیستم اداری
جز آموزش و پرورش كه تعمدا عقب نگاه داشته شده، در بقيه وزارتخانه ها خدمات
اينترنتی بسرعت گسترش یافته است. تقريبا اكثر كارهای اداری را ميتوان به
طور آنلاين انجام داد. از بيمه تامين اجتماعی تا خدمات بهداشتی. از صدور و
تجديد اسناد شناسايی تا مجوزهای شهرداری. سرعت گرفتن این خدمات از
دستآوردهایی است که از دولت روحانی آغاز شد. در همین راستا، سيستم های مالی
و بانكی با سرعتی شگفت انگيز در حال مجهز شدن به نرم افزارهای جديد مالی
اند که خوشبختانه پزشکیان نیز پیگیر آنست. اين نرم إفزار به دولت كمك خواهد
كرد تا از حجم گردش مالی و نقدينگی كشور مطلع شده و از وارد شدن پول سياه
به عرصه سیاست و اقتصادی کشور آگاه شود. دولت در تلاش است تا سيستم های
بانكی را با شبكه مالياتی كشور همسو و همآهنگ کند. در ادارات و موسسات
دولتی هنوز نسل قدیمی تر مسئولیت ها را برعهده دارد اما درکنار آنها نسل
جوان کشور قرار گرفته و کنترل امور در دست آنهاست. این تحول را حتی در
اداره ثبت احوال کشور هم می توان دید. همین تحول کم کم باعث سرعت گیری
اجرای کارهای اداری شده است.
بازار
تحول در بخش اقتصاد کوتاه شدن دست حزب موتلفه اسلامی از اتاق بازرگانی است.
جای آنها را که ریشه هایشان در بازار سنتی است، سرمايه دارها و ملاك های
بزرگ گرفته اند. اتاق بازرگانی بخش های متعدد تجارت، معادن، صنايع و
كشاورزی دارد ولی ريشه تفكر در اتاق های واردات است. در این میان، حزب
موتلفه دست به یک خانه تکانی درونی زده و با انتخاب رهبر جدیدی از میان نسل
جدید، درحال تجدید سازمان خود و تبدیل شدن به یک حزب کمتر اقتصادی و بیشتر
سیاسی شدن است. رقابت آن با اتاق بازرگانی موجب نزدیکی حزب موتلفه به دولت
پزشکیان و برخی اختلافات در درون مجلس شده است.
تلگرام راه توده:
https://telegram.me/rahetudeh
|
