سرمقاله 569
"کیش شخصیت" در ایران
با چه فجایعی همراه بوده است
 

در روسیه انتخابات پارلمانی انجام شد. درباره این انتخابات و نتایج آن تفسیرهای مغرضانه ای در رسانه های فارسی زبان انتشار یافته، از جمله در یورو نیوز، بی بی سی، صدای امریکا و حتی سایت ها و خبرگزاری های داخل کشور که خمیرمایه همه آنها دشمنی با روسیه و نوعی جنگ سرد بوده است. هدف از این یادداشت پرداختن به این تفسیرها و حتی انتخابات پارلمانی روسیه نیست، بلکه اشاره به بحث هائی است که در آستانه این انتخابات در شبکه های تلویزیونی روسیه و از جمله "روسیه 24" جریان داشت. از جمله این بحث ها، یکی نیز درباره استالین و دوران او بود که موافق و مخالف نظرات خود را میگفتند. از جمله درباره کیش شخصیت و نتایج زیانبار آن. در همین بحث به تصمیماتی اشاره شد که در دوران رهبری استالین در اتحاد شوروی گرفته شد که ارتباطی به استالین نداشت و او اصلا درجریان آنها نبود، اما از آنجا که مردم هر خوب و بدی را به حساب استالین می گذاشتند و مطبوعات وقت نیز به آن دامن می زدند، بسیاری از تصمیمات غلطی که منجر به جنایت هم شد به حساب استالین گذاشته شد.
این همان نتیجه ایست که در هر کشور و درباره هر فرد حاکمی وقتی شخصیت او پیوسته ستایش می شود تکرار می شود و نامش "کیش شخصیت" است. این تبلیغات و اساسا کیش شخصیت بسیار آهسته و بتدریج شکل می گیرد و معمولا در حکومت های تک نفره سلطنتی و استبدادی پیش می آید و حوادث نیز به آن کمک می کند. چنان که در اتحاد شوروی پیروزی در جنگ دوم جهانی و پیروزی ارتش این کشور بر فاشیسم هیتلری شد و کیش شخصیت استالین در طول این جنگ و سالهای پس از آن شکل گرفت. ستایش بی وقفه از نقش او در این پیروزی و ....
در ایران نیز ما با همین پدیده روبرو بوده و هستیم. انقلاب مشروطه می رفت تا به سلطنت و حکومت مفردی و کیش شخصیت درایران خاتمه بخشد اما آن انقلاب در نیمه راه از حرکت باز ماند و رضاشاه برگرُده آن سوار شد. کیش شخصیت بار دیگر بر این حاکم شد. همچنان که بصورت همزمان در ترکیه بر محور "آتاتورک" حاکم شد. پس از سقوط رژیم رضاشاه، بار دیگر امید به خاتمه کیش شخصیت شکل گرفت و جانشین جوان او نیز هنوز راه درازی را باید طی می کرد تا کیش خود را بر مملکت حاکم کند. بیست سال وقت لازم بود. از شهریور 1320 تا اواخر 1340. چند رویداد مثل حمله به آذربایجان برای سرکوب حکومت دمکرات ها در این منطقه، ترور ناتمام شاه جوان در سال 1327 و بالاخره کوتای 28 مرداد سال 1332 از جمله این حوادث تاریخی بودند. شاه جوان که حالا دیگر به میانسالی رسیده بود، بتدریج حکومت فردی خود را به مردم و مملکت تحمیل کرد و شد "اعلیحضرت همایونی، شاهنشاه آریامهر بزرگ ارتشداران"!..... ادامه

نامه سرگشاده گروهی از نظامی های امریکا

دروغگوئی را متوقف کنید

با افکار عمومی بازی نکنید!

یونکه ولت- ترجمه رضا نافعی