سرمقاله راه توده 741
سرمایه داری جهانی، به سمت
تکانه های بزرگ گام بر میدارد!
قتل جرج فلوید سیاه پوست آمریکایی بدست پلیس آن کشور موجی از اعتراضها و
تظاهرات را در سراسر آمریکا و بسیاری کشورهای جهان برانگیخت. اهمیت آنچه
روی داد و روی می دهد از کشتن یک سیاه پوست، از اعتراض به تبعیض نژادی و
طبقاتی، حتی از انفجار نارضایتیهایی که در طی دههها انباشته شده نیز
فراتر می رود. این شکلی از نظم اقتصادی، ساختار سیاسی، مناسبات اجتماعی،
شکلی تاریخی از تمدن است که از درون این اعتراضها به زیر سوال کشیده شده
است، تمدن سرمایه داری که ناکارایی و ناکارآمدی خود را در تضمین توسعه و
پیشرفت انسانی روزبروز بیشتر نشان می دهد.
آنچه امروز در کشورهای سرمایه داری غرب رخ می دهد حاصل گزینشهایی است که
به حدود 4 دهه پیش باز می گردد. سرمایه داری در دهه هفتاد میلادی در اروپا
و آمریکا، زیر فشاررقابت با اتحاد شوروی، به اوج قدرت، پیشرفت و رفاه خود
دست یافت و در عین حال به بحران تاریخی و مرزهای محدودیت خود برای توسعه
نیروهای مولده در چارچوبی ملی رسید. در دهه هفتاد بود که آشکار شد
سرمایه داری پیشرفته با باقی ماندن در چارچوب مرزهای اروپا و آمریکا و ژاپن
زمینه و امکانی برای توسعه نیروهای مولده و کسب سود بیشتر در برابر خود
ندارد.
بحران سرمایه داری غرب در دهه هفتاد سه وجه و سه سویه یافت: سویه اقتصادی
با کاهش نرخ سود. سویه اجتماعی با اوجگیری مبارزه طبقاتی. و بالاخره سویه
سیاسی با افزایش قدرت احزاب چپ و کمونیست. و همه اینها غیر از بحران انقلاب
جهانی و رهایی پی در پی مستعمرات در دهه هفتاد بود، بحرانی که در اروپا به
شکل انقلاب در پرتغال و اسپانیا و یونان و پایان دیکتاتوریها در این
کشورها نیز درآمد. همه اینها به شکل بحران کاهش نرخ رشد خود را نشان
می داد.
رهبران سرمایه داری غربی برای غلبه بر این بحران سرانجام یک راه حل بیشتر
نیافتند و آن هم "جهانی کردن" و گسترش نظام سرمایه داری در خارج از مرزهای
ملی بود. کشورهای آسیایی مانند چین، هند، کره جنوبی، سنگاپور و ... که
دارای جمعیت زیاد و وابستگی به انرژی بودند برای این گسترش انتخاب شدند.
چین در میان آنها دارای موقعیتی ممتاز بود. هم به تنهایی نزدیک به یک پنجم
جمعیت جهان را در خود جای می داد، هم مسکن و آب و برق و بهداشت و آموزش در
آن برای شهرنشینان تقریبا رایگان و در نتیجه هزینه کارگری و دستمزدها بسیار
پایین بود و نرخ سود بسیار بالایی برای شرکتهایی که در آن کشور سرمایه
گذاری می کردند ایجاد می کرد. بالاخره در رقابت با اتحاد شوروی بود و از آن
می شد برای تضعیف شوروی بهره گرفت.
برای شرکتهایی که در آن کشور سرمایه گذاری می کردند ایجاد می کرد. بالاخره
در رقابت با اتحاد شوروی بود و از آن می شد برای تضعیف شوروی بهره گرفت...
ادامه
|
--------------------------------------------------------------------------------- |
یک عکس یادگاری!
عکسی به یادگار که در گنبد دوار رویدادهای سیاسی و هنری ایران به یادگار
مانده است:
از راست به چپ: محمود دولتآبادی، محمدرضا شفیعی کدکنی، گلرخسار (شاعر
تاجیک)، بزرگ علوی، هوشنگ گلشیری و مهدی اخوان ثالث. |
|
--------------------------------------------------------------------------------
فیسبوک
راه توده
---------
با تلگرام
راه توده
همراه شوید
--------
فیسبوک
آرشیو
راه توده
-------
آرشیو
راه توده
----------- |
بایگانی
راه توده اینترنتی از شماره اول |
-------- |
بایگانی
راه توده چاپی از شماره 1 تا 127 (1373 - 1378) |
-------- |
جستجو
مطالب منتشره در راه توده اینترنتی
|
-------- |
زنان
|
-------- |
سایت ها |
-------- |
|